Śmierć wspólnika i jedynego członka zarządu spółki z o.o., jak powołać nowy zarząd?

Powołanie i odwołanie członka zarządu spółki z o.o.

Rozwiązanie problemu wcale nie będzie proste w okolicznościach sprawy, jakie Pan podał. Ma Pan wprawdzie większość głosów w spółce, ale to nie upoważnia Pana do samodzielnego zwołania zgromadzenia wspólników i samodzielnego działania w ogóle.

Zagadnieniem do rozwiązania jest powołanie nowego zarządu. Zgodnie z art. 202 § 4 Kodeksu spółek handlowych (K.s.h.) – mandat członka zarządu wygasa wskutek śmierci, rezygnacji albo odwołania ze składu zarządu. Niestety, dla uratowania sytuacji nie będzie tu przydatne żadne orzecznictwo oparte na tym przepisie, bowiem dotyczy ono w przeważającej większości rezygnacji wspólnika, co powoduje, że ta osoba zawsze może w pierwszej kolejności zwołać zgromadzenia wspólników, a następnie złożyć swój mandat, a to prowadzi do tego, że już zwołane zgromadzenie może wybrać nowego prezesa. W przeciwnym razie, gdy nie ma już zarządu, brak jest organu, który może zwołać zgromadzenie wspólników, czyli organ właściwy do powołania zarządu. Zgodnie z art. 201 § 4 K.s.h. członek zarządu jest powoływany i odwoływany uchwałą wspólników, chyba że umowa spółki stanowi inaczej. Pan nie pisze, czy regulacje w umowie spółki odbiegają od tych kodeksowych, zatem odpowiedzi udzielam na bazie K.s.h.

Skuteczne zwołanie zgromadzenia wspólników spółki

Skoro zarząd jest powoływany uchwałą wspólników, to zgromadzenie musi zostać skutecznie zwołane. Przepis art. 235 K.s.h. stanowi, że zgromadzenie wspólników zwołuje zarząd, ale go w Pana spółce nie ma. Wprawdzie art. 240 K.s.h. przewiduje, że uchwały można powziąć pomimo braku formalnego zwołania zgromadzenia wspólników, jeżeli cały kapitał zakładowy jest reprezentowany, a nikt z obecnych nie zgłosił sprzeciwu dotyczącego odbycia zgromadzenia lub wniesienia poszczególnych spraw do porządku obrad, ale u Pana cały kapitał nie będzie reprezentowany, skoro nie mamy spadkobierców zmarłego wspólnika. Tworzy się błędne koło. Jeśli zarząd jest jednoosobowy to brak prezesa powoduje, że nie będzie zwołane skutecznie zgromadzenie wspólników.

Stwierdzenie nabycia spadku po zmarłym wspólniku z wniosku udziałowca spółki

W mojej ocenie opcje są dwie: Pan jako wspólnik wystąpi do sądu o stwierdzenie nabycia spadku przez siostrę wspólnika lub wystąpi Pan do sądu o ustanowienie kuratora. Tyle tylko, że kurator i tak wystąpi o stwierdzenie nabycia spadku, ponieważ ma on za zadanie doprowadzić do powołania zarządu, a żeby to uczynić musi zwołać zgromadzenie wspólników, czyli osób, które są właścicielami udziałów, a zatem spadkobierców zmarłego wspólnika także.

W pierwszym przypadku Pana umocowanie do takiego działania wynika z art. 1025 § 1 Kodeksu cywilnego – sąd na wniosek osoby mającej w tym interes stwierdza nabycie spadku przez spadkobiercę. Pan, jako wspólnik w spółce, która de facto nie może działać, ma interes w ustaleniu spadkobierców wspólnika. Powinien Pan zatem złożyć do sądu właściwego ze względu na miejsce ostatniego zamieszkania zmarłego wspólnika wniosek o stwierdzenie nabycia po nim spadku, wskazując osoby, które mogą dziedziczyć. Siostra wspólnika nie ma tu wielu możliwości działania. Nabyła spadek z chwilą śmierci brata. Ma wprawdzie prawo odrzucić spadek, ale powinna to uczynić w terminie 6 miesięcy od dnia śmierci brata. Nie wiem, jakie tu są terminy, ale jeśli ma jeszcze czas i zrobi to (odrzuci spadek) przed sądem, to niestety sąd będzie poszukiwał dalszych spadkobierców, a ostatecznie może stwierdzić, że spadek nabyła gmina.

Jeśli zostanie stwierdzony spadkobierca, to cały kapitał spółki może być reprezentowany i może podjąć uchwałę o powołaniu zarządu. Przykro mi, ale innych, zgodnych z prawem opcji nie ma w okolicznościach sprawy podanych przez Pana.

Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej  ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.