Wyrok karny a pełnienie funkcji likwidatora spółki z o.o.

Wymogi co do członków organów i likwidatorów spółki

Wymogi dla likwidatorów wskazuje art. 18 Kodeksu spółek handlowych (K.s.h.). Zgodnie z jego brzmieniem:

„§ 1. Członkiem zarządu, rady nadzorczej, komisji rewizyjnej albo likwidatorem może być tylko osoba fizyczna mająca pełną zdolność do czynności prawnych.

§ 2. Nie może być członkiem zarządu, rady nadzorczej, komisji rewizyjnej, likwidatorem albo prokurentem osoba, która została skazana prawomocnym wyrokiem za przestępstwa określone w przepisach rozdziałów XXXIII-XXXVII Kodeksu karnego oraz w art. 587, art. 590 i art. 591 ustawy.

§ 3. Zakaz, o którym mowa w § 2, ustaje z upływem piątego roku od dnia uprawomocnienia się wyroku skazującego, chyba że wcześniej nastąpiło zatarcie skazania.

§ 4. W terminie trzech miesięcy od dnia uprawomocnienia się wyroku, o którym mowa w § 2, skazany może złożyć wniosek do sądu, który wydał wyrok, o zwolnienie go z zakazu pełnienia funkcji w spółce handlowej lub o skrócenie czasu obowiązywania zakazu. Nie dotyczy to przestępstw popełnionych umyślnie. Sąd rozstrzyga o wniosku, wydając postanowienie.

§ 5. Przepisy § 1-4 stosuje się do członka zarządu spółki partnerskiej oraz członka rady nadzorczej spółki komandytowo-akcyjnej.”

Skazanie za przestępstwo zniszczenia cudzej rzeczy i 5-letni zakaz piastowania funkcji w spółce

Przestępstwo z art. 288 Kodeksu karnego (K.k.) znajduje się w rozdziale XXXV; przestępstwa z art. 191 i 193 K.k. znajdują się zaś w rozdziale XXIII. A zatem owa osoba była skazana za przestępstwo określone w przepisach rozdziałów XXXIII-XXXVII, bowiem przestępstwo z art. 288 K.k. znajduje się na owej liście, figurując w rozdziale XXXV. Popełnienie innych przestępstw nie wyklucza pełnienia funkcji likwidatora.

Zgodnie z § 18 ust. 2 K.s.h. taka osoba nie może być likwidatorem. Wyrok jest z 2012 r., zatem do 2014 r. nie minęło 5 lat. Jeśli zatem zatarcie skazania nie nastąpiło wcześniej ani osoba ta nie otrzymała zwolnienia z zakazu pełnienia funkcji mocą § 4, to nie mogła być ustanowiona likwidatorem. Potwierdza to orzecznictwo sądowe, np. SN w postanowieniu z 30 września 2020 r. sygn. akt I UK 263/19, wskazał, że:

„Zgodnie z art. 18 § 2 K.s.h. nie może być członkiem zarządu, rady nadzorczej, komisji rewizyjnej, likwidatorem albo prokurentem osoba, która została skazana prawomocnym wyrokiem za przestępstwa określone w przepisach rozdziałów XXXIII-XXXVII Kodeksu karnego.

Osoba nieuprawniona w organach spółki – ważność uchwał

Prawomocne skazanie za przestępstwo wymienione w art. 18 § 2 K.s.h. sprawia, że osoba zainteresowana piastowaniem funkcji określonych w tym przepisie nie posiada zdolności do ich pełnienia. Skutki te wynikają ex lege z wydania prawomocnego wyroku skazującego. Przepis art. 18 § 2 K.s.h. wyłącza zdolność do pełnienia funkcji członka zarządu, którego to skutku w żaden sposób nie może, nawet tymczasowo (tj. do czasu stwierdzenia nieważności), »konwalidować« uchwała zgromadzenia wspólników spółki kapitałowej, powołująca osobę skazaną na funkcję członka zarządu.”

WSA w Kielcach w wyroku z 23 października 2015 r., I SA/Ke 419/15, wskazał, że: „Mimo że uchwała podjęta została wbrew zakazowi z art. 18 § 2 K.s.h., to znaczy powołano do pełnienia funkcji członka zarządu osobę prawomocnie skazaną za przestępstwo (…), nie można uchwały uznać za nieważną, jeżeli nie wytoczono przeciwko niej powództwa, o którym mowa w art. 252 § 1 K.s.h. Bez wyroku unieważniającego uchwałę nie można twierdzić, że dana osoba nie pełniła funkcji członka zarządu”.

Proszę jednak mieć na uwadze, że zgodnie z art. 252 K.s.h. prawo do wniesienia powództwa wygasa z upływem sześciu miesięcy od dnia otrzymania wiadomości o uchwale, jednakże nie później niż z upływem trzech lat od dnia powzięcia uchwały. Skoro uchwała miała miejsce w 2014 roku, to okres 3 lat już upłynął, aby ją zaskarżyć.

Źródła:

1. Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny - Dz.U. 1997 nr 88 poz. 553
2. Ustawa z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych - Dz.U. 2000 nr 94 poz. 1037
3. Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 30 września 2020 r. sygn. akt I UK 263/19
4. Wyrok Sądu Apelacyjnego w Kielcach z dnia 23 października 2015 r., I SA/Ke 419/15

Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej  ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.