• Data: 2025-05-11 • Autor: Paulina Olejniczak-Suchodolska
W 2018 r. założyłam spółkę z o.o. Adres siedziby spółki to mieszkanie, które wynajmuję w OTBS. Formalnie OTBS nie mógł wyrazić zgody na prowadzenie działalności, jednak od prezesa firmy dowiedziałam się, iż nie robią problemów, jeśli nikt z mieszkańców nie zgłasza, że działalność jest uciążliwa. Księgowa obsługująca moją spółkę także przekonała mnie, że nie muszę się niczym martwić, ponieważ nie jestem vatowcem (mam raczej mikrodziałalność) i wobec tego nie będę miała kontroli z urzędu i nie będą pytać o oświadczenie właściciela. W 2023 r. musiałam wypełnić deklarację VAT-R ze względu na zagraniczną transakcję. Otrzymałam też informację od księgowej, iż urząd skarbowy wyśle mi pismo z prośbą o dołączenie dokumentu najmu wraz z oświadczeniem właściciela. Otrzymałam awizo i prawdopodobnie jest to właśnie pismo z urzędu skarbowego. Obawiam się, że w takim razie będę miała jednak kontrolę, a nadal OTBS nie może formalnie takiej zgody udzielić. Co mam zrobić w takiej sytuacji? Czy z automatu grożą mi kary finansowe lub inne? Czy zmiana adresu siedziby spółki, np. na wirtualny, w tej sytuacji jest możliwa i czy nie jest już za późno? Czy jest jakieś wyjście z tej sytuacji?
Sytuacja nie wygląda dobrze, wszak oświadczyła Pani względem organu podatkowego, ale i rejestrowego nieprawdę, wskazując jako adres siedziby Pani działalności konkretny lokal, a nie ma Pani zgody wynajmującego na prowadzenie siedziby. Ilekroć zaś jako miejsce wykonywania działalności wskaże się lokal, do którego nie posiada się tytułu prawnego albo nie posiada się zgody jego właściciela na prowadzenie w nim działalności, może to być podstawą do wykreślenia Pani wpisu z CEIDG, ale też późniejszych problemów z rejestracją VAT. Urząd skarbowy ma także prawo zakwestionować wszystkie wydatki poniesione w związku z bezprawnym użytkowaniem lokalu na potrzeby prowadzonej działalności (jakieś zakupy na firmę do siedziby: sprzęt, środki czystości itd.).
Na nic się zda teraz zmiana siedziby, bo urząd ma prawo skontrolować podstawę prawną siedziby wskazywanej do czasu zmiany, czyli domagać się okazania zgody wynajmującego za okres do dnia zmiany.
Jedyna opcja, aby sankcji uniknąć, to okazanie zgody OTBS na prowadzenie siedziby firmy pod adresem lokalu. W momencie dokonywania wpisu w CEIDG przedsiębiorca faktycznie nie ma obowiązku dostarczyć dokumentów potwierdzających posiadanie tytułu prawnego do lokalu, ale gdy otrzyma wezwanie z urzędu, to wówczas ma 7 dni na dostarczenie dokumentów potwierdzających prawo do lokalu (np. zgodę albo zapis ze zgodą w umowie najmu).
Nie rozumiem, czemu OTBS nie może Pani takiej zgody udzielić. Wszak, jeśli to jakieś prace biurowe i nie ma Pani żadnego pomieszczenia wydzielonego na biuro, ale pracuje z każdego miejsca, nawet kanapy, bo główne narzędzie pracy to laptop i telefon, to nie powinien robić problemu. Problem, gdy to jakaś działalność wymagająca przyjmowania klientów itd., czy produkcji na miejscu, a MPZP tego nie dopuszcza i brak uchwały właścicieli. Wtedy faktycznie zgody nie udzielą, a urząd ma prawo wykreślić Panią z rejestru przedsiębiorców, zakwestionować Pani wydatki firmowe zw. z siedzibą, stwarzać problemy z rejestracją jako vatowiec.
Jeśli jednak stan, w którym OTBS nie wyrazi Pani zgody, ma trwać długo, to i tak trzeba ten adres zmienić, a wobec urzędu spróbować się jakoś tłumaczyć – np. że miała Pani zgodę ustną, ale ją odwołano – i liczyć na to, że urząd Panią łagodnie potraktuje, nie zgłosi sprawy dalej do rejestru i nie dojdzie do wykreślenia Pani i żądania zwrotu kosztów na firmę w zw. z wydatkami do siedziby. Gwarancji jednak nie ma. Wszystko zależy od dobrej woli urzędnika. Może OTBS jest w stanie wydać zgodę z datą wsteczną do np. dziś, dziś ją odwołać, a Pani dziś zmieni siedzibę.
Podatnik prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą z mieszkania w bloku komunalnym
Pan Marcin, informatyk, wynajmował mieszkanie komunalne i prowadził tam jednoosobową działalność gospodarczą. Nie informował wynajmującego o prowadzonej działalności, ponieważ nie przyjmował klientów, a jego praca polegała głównie na programowaniu przy komputerze. Po kilku latach urząd skarbowy wezwał go do złożenia dokumentów potwierdzających zgodę wynajmującego na prowadzenie działalności w tym lokalu. Pan Marcin starał się uzyskać zgodę, ale administracja odmówiła. W efekcie, urząd zakwestionował część kosztów związanych z użytkowaniem lokalu, co doprowadziło do nałożenia kar oraz konieczności zwrotu odliczonych kosztów.
Działalność rachunkowa prowadzona w mieszkaniu OTBS
Pani Anna, prowadząca małe biuro rachunkowe, wynajmowała mieszkanie od OTBS. Działalność była niewielka, głównie praca przy komputerze i telekonferencje, więc początkowo nie sądziła, że potrzebuje formalnej zgody wynajmującego. Gdy zgłosiła się jako płatnik VAT z uwagi na rozszerzenie działalności na usługi dla zagranicznych klientów, urząd skarbowy zażądał umowy najmu z oświadczeniem OTBS o zgodzie na prowadzenie działalności. Ostatecznie Pani Anna musiała zmienić adres siedziby na biuro w coworkingu, a do urzędu wystosować oświadczenie tłumaczące wcześniejszy brak dokumentów.
Wirtualna siedziba po problemach z wynajmującym
Pan Krzysztof prowadził firmę doradczą, a jako siedzibę wskazał wynajmowane mieszkanie w budynku zarządzanym przez OTBS. Mimo iż nie przyjmował klientów osobiście, urząd skarbowy zażądał przedstawienia umowy najmu z klauzulą o zgodzie na działalność gospodarczą. OTBS nie zgodził się na formalne prowadzenie działalności, argumentując, że w umowie najmu tego typu zgody nie przewidziano. Pan Krzysztof, aby uniknąć sankcji i nie stracić prawa do odliczonych kosztów, przeniósł siedzibę firmy do biura wirtualnego, informując urząd skarbowy o zmianie i wyjaśniając wcześniejszą sytuację.
Prowadzenie działalności gospodarczej w wynajmowanym mieszkaniu bez formalnej zgody właściciela może prowadzić do poważnych problemów prawnych i podatkowych. Brak odpowiednich dokumentów może skutkować zakwestionowaniem wydatków przez urząd skarbowy, nałożeniem kar finansowych, a nawet wykreśleniem firmy z rejestru przedsiębiorców. Dlatego kluczowe jest uzyskanie zgody wynajmującego lub rozważenie zmiany adresu siedziby na wirtualny, aby uniknąć konsekwencji. Aby skorzystać z naszych usług, opisz swój problem w formularzu pod artykułem.
Jeśli potrzebujesz pomocy prawnej lub chcesz zamówić profesjonalne pismo, opisz swój problem w formularzu pod artykułem, a nasi prawnicy skontaktują się z Tobą. Aby skorzystać z naszych usług, opisz swój problem w formularzu pod artykułem.
1. Ustawa z dnia 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców - Dz.U. 2018 poz. 646
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Paulina Olejniczak-Suchodolska
Radca prawny, absolwentka Wydziału Prawa na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu. Ukończyła aplikację radcowską przy Okręgowej Izbie Radców Prawnych w Warszawie. Doświadczenie zawodowe zdobywała współpracując z kancelariami prawnymi. Specjalizuje się głównie w prawie gospodarczym, prawie pracy, prawie zamówień publicznych, a także w prawie konsumenckim i prawie administracyjnym. Obecnie prowadzi własną kancelarię radcowską oraz obsługuje spółki i instytucje państwowe.
Zapytaj prawnika