Egzekucja z majątku prezesa firmy

Podstawę prawną niniejszej odpowiedzi stanowi ustawa Kodeks cywilny, zwany dalej K.c., Kodeks spółek handlowych – w skrócie K.s.h. oraz Kodeks postępowania cywilnego – skrótowo K.p.c.

Zgodnie z regulacjami Kodeksu cywilnego – art. 33 „osobami prawnymi są Skarb Państwa i jednostki organizacyjne, którym przepisy szczególne przyznają osobowość prawną”. Nadto osoba prawna działa przez swoje organy w sposób przewidziany w ustawie i w opartym na niej statucie. Jednym z organów spółki jest zarząd.

Taki przepisami szczególnymi, o jakich mowa wyżej, jest art. 12 K.s.h.L „spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w organizacji albo spółka akcyjna w organizacji z chwilą wpisu do rejestru staje się spółką z ograniczoną odpowiedzialnością albo spółką akcyjną i uzyskuje osobowość prawną. Z tą chwilą staje się ona podmiotem praw i obowiązków spółki w organizacji”.

Do reprezentacji spółki zastosowanie znajdzie art. 201 K.s.h., który stanowi:

„§ 1. Zarząd prowadzi sprawy spółki i reprezentuje spółkę.

§ 2. Zarząd składa się z jednego albo większej liczby członków.

§ 3. Do zarządu mogą być powołane osoby spośród wspólników lub spoza ich grona.

§ 4. Członek zarządu jest powoływany i odwoływany uchwałą wspólników, chyba że umowa spółki stanowi inaczej”.

Z powyższego zatem wynika, iż spółka z ograniczoną odpowiedzialnością jest osobą prawną będącą odrębnym bytem prawnym tak samo jak osoba fizyczna. Fakt, iż – jak mniemam — jest Pani prezesem zarządu spółki, w żaden sposób nie powoduje, że spółka będzie odpowiadać za długi osoby wchodzącej w skład jej organów – zarządu.

Tym samym komornik sądowy nie może przeprowadzić egzekucji, dokonać zajęcia rachunku bankowego, którego posiadaczem jest spółka, tak samo jak komornik nie może zająć rachunku innej osoby w związku z postępowaniem egzekucyjnym prowadzonym, jak rozumiem, przeciwko Pani.

Natomiast komornik jako organ egzekucyjny w zakresie niejako prawa i świadczeń związanych funkcjonalnie ze spółką może dokonać zajęcia:

1. Wynagrodzenia Prezesa otrzymywanego w związku ze świadczeniem pracy na rzecz spółki – art. 881 K.p.c.:
   
   „§ 1. Do egzekucji z wynagrodzenia za pracę komornik przystępuje przez jego zajęcie.
   
   § 2. Komornik zawiadamia dłużnika, że do wysokości egzekwowanego świadczenia i aż do pełnego pokrycia długu nie wolno mu odbierać wynagrodzenia poza częścią wolną od zajęcia ani rozporządzać nim w żaden inny sposób. Dotyczy to w szczególności periodycznego wynagrodzenia za pracę i wynagrodzenia za prace zlecone oraz nagród i premii przysługujących dłużnikowi za okres jego zatrudnienia, jak również związanego ze stosunkiem pracy zysku lub udziału w funduszu zakładowym oraz wszelkich innych funduszach, pozostających w związku ze stosunkiem pracy.
   
   § 3. Komornik wzywa pracodawcę, aby w granicach określonych w paragrafie drugim nie wypłacał dłużnikowi poza częścią wolną od zajęcia żadnego wynagrodzenia, lecz:
   
   1) przekazywał zajęte wynagrodzenie bezpośrednio wierzycielowi egzekwującemu, zawiadamiając komornika o pierwszej wypłacie, albo
   2) przekazywał zajęte wynagrodzenie komornikowi w wypadku, gdy do wynagrodzenia jest lub zostanie w dalszym toku postępowania egzekucyjnego skierowana jeszcze inna egzekucja, a wynagrodzenie w części wymagalnej nie wystarcza na pokrycie wszystkich egzekwowanych świadczeń wymagalnych.
   
   Komornik poucza zarazem pracodawcę o skutkach niezastosowania się do wezwania.
   
   § 4. Stosownie do okoliczności komornik może wezwać pracodawcę do przekazywania mu zajętego wynagrodzenia bezpośrednio”.
   
   
2. Przysługującej prezesowi wierzytelności w stosunku do spółki – art. 896 K.p.c.:
   
   „§ 1. Do egzekucji z wierzytelności komornik przystępuje przez jej zajęcie. W celu zajęcia komornik:
   
   1) zawiadomi dłużnika, że nie wolno mu odbierać żadnego świadczenia ani rozporządzać zajętą wierzytelnością i ustanowionym dla niej zabezpieczeniem;
   2) wezwie dłużnika wierzytelności, aby należnego od niego świadczenia nie uiszczał dłużnikowi, lecz złożył je komornikowi lub do depozytu sądowego.
   
   § 2. Jednocześnie z zajęciem wierzytelności komornik wezwie jej dłużnika, aby w ciągu tygodnia złożył oświadczenie:
   
   1) czy i w jakiej wysokości przysługuje dłużnikowi zajęta wierzytelność, czy też odmawia zapłaty i z jakiej przyczyny;
   2) czy inne osoby roszczą sobie prawa do wierzytelności, czy i w jakim sądzie lub przed jakim organem toczy się lub toczyła się sprawa o zajętą wierzytelność oraz czy i o jakie roszczenia została skierowana do zajętej wierzytelności egzekucja przez innych wierzycieli”.
   
   
3. Udziału wspólnika w spółce – art. 911³ K.p.c.: „zajmując udział wspólnika w spółce handlowej albo prawa wspólnika z tytułu udziału w takiej spółce, którymi wspólnikowi wolno rozporządzać, jak również prawa majątkowe akcjonariusza, komornik powiadomi o zajęciu spółkę oraz zgłosi ten fakt sądowi rejestrowemu”.

Powyżej zostało wskazane, jakie uprawnienia co do zasady przysługują komornikowi w sytuacji prowadzenia egzekucji w opisanej przez Panią sytuacji.

Natomiast proszę mieć również na uwadze, iż komornik może przeprowadzać czynności egzekucyjne poprzez zajęcie nieruchomości, ruchomości czy też innych praw majątkowych należących do dłużnika, natomiast w opisanym przez Panią stanie faktycznym nie ma podstaw do zajęcia rachunku bankowego spółki w związku z prowadzonym postępowaniem egzekucyjnym w stosunku do prezesa spółki.

Jeśli masz podobny problem prawny, zadaj pytanie naszemu prawnikowi (przygotowujemy też pisma) – link do formularza z indywidualną pomocą prawną »