• Autor: Marta Handzlik
Jestem nauczycielką w szkole. Przechodzę na urlop dla poratowania zdrowia z powodu chorób gardła. Prowadzę też działalność w innym zakresie. Czy mogę ją kontynuować podczas urlopu zdrowotnego? Czy muszę przepisać firmę np. na męża?
Zgodnie z art. 73 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela „nauczycielowi zatrudnionemu w pełnym wymiarze zajęć na czas nieokreślony, po przepracowaniu co najmniej 7 lat w szkole, dyrektor szkoły udziela urlopu dla poratowania zdrowia, w celu przeprowadzenia zaleconego leczenia, w wymiarze nieprzekraczającym jednorazowo roku”.
W okresie przebywania na urlopie dla poratowania zdrowia nauczyciel nie może nawiązać stosunku pracy lub podjąć innej działalności zarobkowej. W przypadku stwierdzenia, że w okresie urlopu dla poratowania zdrowia nauczyciel podejmuje inny stosunek pracy lub inną działalność zarobkową, dyrektor szkoły odwołuje nauczyciela z urlopu, określając termin, w którym nauczyciel obowiązany jest do powrotu do pracy.
W okresie urlopu dla poratowania zdrowia nauczyciel jest zwolniony z wszelkich obowiązków w szkole. Nie może również w tym czasie wykonywać zatrudnienia i działalności sprzecznej z celami urlopu. Stwierdzenie przez dyrektora szkoły, że nauczyciel w okresie urlopu dla poratowania zdrowia wykonuje zatrudnienie lub prowadzi działalność sprzeczną z celem urlopu, skutkuje odwołaniem tego nauczyciela z urlopu.
W czasie przebywania na urlopie dla poratowania zdrowia nauczyciel jest zwolniony ze wszystkich obowiązków w szkole; nie powinien zatem uczestniczyć w posiedzeniach rady pedagogicznej, prowadzić zajęć z uczniami, czy brać udziału w szkoleniach. Wszystkie te czynności stoją bowiem w sprzeczności z celem urlopu dla poratowania zdrowia, jakim jest odpoczynek i przeprowadzanie leczenia.
W judykaturze często znajduje się odwołania do wykładni językowej, gdzie znajdują się tezy, iż wyrażeniu „podejmuje” na gruncie ustawy nie nadano specjalnego znaczenia, skoro w katalogu definicji legalnych (art. 3) brak takiego pojęcia, a zatem winno zostać mu przypisane znaczenie wynikające z języka potocznego. W takiej sytuacji właściwy byłby wniosek, że w analizowanym przepisie mowa jest jedynie o stosunkach pracy i działalnościach zarobkowych, które rozpoczęły się już po dniu udzielenia nauczycielowi urlopu, względnie o tych aktywnościach zawodowych, które ubiegający się o urlop nauczyciel zawiesił, a które podjął na nowo po rozpoczęciu urlopu.
W takim stanie rzeczy uznaje się za uzasadniony wniosek, iż chodzi o uzupełnienie zakazu rozpoczynania nowych aktywności zawodowych o sytuacje wykonywania zatrudnienia lub działalności zarobkowych rozpoczętych przed udzieleniem urlopu, a kontynuowanych po tej dacie.
W myśl art. 2 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2007 r. Nr 155, poz. 1095 z późn. zm.) „przez działalność gospodarczą należy rozumieć zarobkową działalność wytwórczą, budowlaną, handlową, usługową oraz poszukiwanie, rozpoznawanie i wydobywanie kopalin ze złóż, a także działalność zawodową, wykonywaną w sposób zorganizowany i ciągły”.
W świetle powyższych rozwiązań ustawowych nie może być wątpliwości, iż działalność gospodarcza jako działalność o charakterze zarobkowym w trakcie urlopu dla poratowania zdrowia nie może być przez nauczyciela podejmowana. Kwestia, czy analogiczne ograniczenie dotyczy również przypadków kontynuowania w trakcie urlopu dla poratowania zdrowia działalności gospodarczej uprzednio już prowadzonej, ze względu na nieprecyzyjność zapisów Karty Nauczyciela budziła spore wątpliwości. Rozwiane one zostały przez Sąd Najwyższy, który w uchwale z dnia 7 lipca 2005 r. (sygn. akt II PZP 5/05, OSNP 2005/24/387) stwierdził jednoznacznie, iż podstawą odwołania nauczyciela z urlopu dla poratowania zdrowia może być również kontynuowanie zatrudnienia na podstawie stosunku pracy lub wykonywanie innej działalności zarobkowej rozpoczętych przed udzieleniem tego urlopu.
Wobec powyższego uznać należy, że nie może Pani kontynuować działalności, będąc na urlopie dla poratowania zdrowia. Aby rozwiązać problem, powinna Pani zawiesić jej prowadzenie i przekazać prawa firmy mężowi.
Pani Anna, nauczycielka języka polskiego, prowadziła od kilku lat niewielką działalność polegającą na pisaniu korepetycji online. Po uzyskaniu urlopu dla poratowania zdrowia z powodu przewlekłej chrypki i problemów z głosem, zastanawiała się, czy może nadal prowadzić swoją działalność. Po konsultacji z prawnikiem dowiedziała się, że kontynuowanie zarobkowej działalności w trakcie urlopu jest zabronione. Aby uniknąć problemów, przekazała firmę na męża i formalnie zawiesiła swój udział w jej prowadzeniu.
Pan Marek, nauczyciel wychowania fizycznego, od kilku lat prowadził sklep internetowy z akcesoriami sportowymi. Po diagnozie problemów z kręgosłupem i przejściu na urlop dla poratowania zdrowia sądził, że skoro nie wykonuje pracy fizycznej, może nadal zarządzać działalnością. Kiedy dyrektor szkoły dowiedział się o tym, wezwał go do wyjaśnień. W obawie przed utratą urlopu, Marek postanowił zawiesić działalność i formalnie przepisać sklep na siostrę.
Pani Katarzyna, nauczycielka plastyki, prowadziła dodatkowo małą galerię internetową, gdzie sprzedawała własne obrazy. Po uzyskaniu urlopu zdrowotnego sądziła, że skoro jej działalność nie wymaga stałego nadzoru, nie będzie to problemem. Jednak po zapoznaniu się z przepisami i orzecznictwem Sądu Najwyższego, zdecydowała się na przekazanie formalnej własności galerii swojemu bratu, aby nie narazić się na odwołanie z urlopu przez dyrekcję szkoły.
Nauczyciel przebywający na urlopie dla poratowania zdrowia nie może podejmować żadnej działalności zarobkowej, w tym również kontynuować wcześniej prowadzonej działalności gospodarczej. Przepisy w tej kwestii są jednoznaczne, a ich naruszenie może skutkować odwołaniem z urlopu i koniecznością powrotu do pracy. Aby uniknąć konsekwencji, nauczyciele decydujący się na urlop zdrowotny powinni zawiesić działalność lub formalnie przekazać jej prowadzenie innej osobie.
Jeśli masz wątpliwości dotyczące prowadzenia działalności gospodarczej podczas urlopu dla poratowania zdrowia lub potrzebujesz fachowej porady prawnej w sprawach związanych z zatrudnieniem, zapraszamy do skorzystania z naszych usług. Oferujemy profesjonalne porady online, szybkie i rzetelne odpowiedzi na pytania oraz pomoc w przygotowaniu niezbędnych dokumentów. Skontaktuj się z nami, aby uzyskać pewność, że Twoje działania są zgodne z obowiązującymi przepisami.
1. Ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela - Dz.U. 1982 nr 3 poz. 19
2. Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 7 lipca 2005 r. sygn. akt II PZP 5/05
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Marta Handzlik
Absolwentka Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Szczecińskiego. Specjalizuje się w prawie oświatowym i prawie pracy. Jest praktykującym prawnikiem z wieloletnim doświadczeniem zawodowym i byłym pracownikiem Ministerstwa Edukacji Narodowej. Odpowiada na najbardziej złożone pytania prawne. Jest autorką książki Finanse w oświacie. Prawo oświatowe w pytaniach i odpowiedziach, a także licznych artykułów, aktualności i komentarzy.
Zapytaj prawnika