Podział zysku w spółce po zmianie statusu z non profit, czy możliwa jest wypłata dywidendy?

Spółka non profit

W każdym z przypadków, aby mówić o spółce non profit, muszą być spełnione pewne warunki – taka spółka:

• teoretycznie nie działa w celu osiągnięcia zysku, co jednak nie wyklucza jego osiągnięcia (chodzi o to, że zysk możemy tutaj traktować jako pewne narzędzie, a nie cel), a wtedy zysk jest opodatkowany na zasadach ogólnych CIT,

• przeznacza całość dochodu na realizację celów statutowych oraz

• nie przeznacza zysku do podziału między swoich udziałowców, akcjonariuszy i pracowników.

Sam zapis o tym, że spółka jest non profit, oznacza inne niż kodeksowe zasady podziału zysku. W tym przypadku to brak możliwości jego wypłacania w formie dywidendy wspólnikom. I zasadniczo zapis o takich zasadach podziału zysku powinien być w umowie spółki. Wtedy zysk jest przeznaczany co do zasady na kapitał zapasowy.

Zmiana umowy spółki

Spółka wypracowała zysk w roku 2022 i przeznaczyła go na kapitał zapasowy. Spółka w roku 2023 ponownie wypracowała zysk. Ale tym razem zapadła decyzja o tym, że spółką zmienia status ze spółki „non profit” na zwykłą spółkę. Pod względem podatkowym nic to zmienia. W obecności notariusza – czyli podjęto uchwalę o zmianie umowy spółki – usunięty został z umowy spółki zapis o non profit.

Tym samym powróciła możliwość dokonywania podziału zysku pomiędzy wspólników na zasadach kodeksowych lub umownych. ALE Zmiana umowy spółki stanie się wiążąca dopiero po jej ujawnieniu w KRS. Czyli najpierw wniosek o wpisanie zmian. Bez tego jakiekolwiek zmiany umowy spółki zarejestrowanej w KRS nie są wiążące. Można je stosować dopiero po wpisie zmian do KRS.

Zysk można przeznaczyć np.:

1. na pokrycie straty z lat ubiegłych (ale takowych nie ma),

2. na utworzenie lub powiększenie kapitału zapasowego, rezerwowego (jest),

3. na zasilenie zakładowego funduszu świadczeń socjalnych,

4. na darowizny,

5. na nagrody dla pracowników.

Kapitał zapasowy zaś ma to do siebie, że może być przeznaczony na sfinansowanie wypłaty dywidendy, o ile kapitał zapasowy powstał z zysku, a nie z innych źródeł (np. agio). Dla części kapitału zapasowego zgromadzonego z agio nie ma opcji wypłacenia dywidendy.

Może być przeznaczony na wypłatę zaliczek na poczet dywidendy (sama umowa spółki przewiduje takie m.in. takie przeznaczenie tego kapitału oraz dopuszcza zaliczki według zasad Kodeksu).

Na chwilą obecną – przy brzmieniu umowy sprzed zmian oraz braku ujawnienia zmian umowy spółki w KRS – nie można przeznaczyć zysku za rok 2023 do podziału między wspólników w formie dywidendy. Jest to po prostu jeszcze niedopuszczalne. Stanie się to możliwe dopiero po rejestracji w KRS zmiany umowy spółki.

Obecnie opcją jest przeznaczenie zysku na kapitał zapasowy. Zysk nabędzie status zysku podzielonego, ale nieprzeznaczonego na wypłatę dywidendy. Po wpisaniu zmian umowy do KRS – podjęcie uchwały o dywidendzie z kapitału zapasowego. Czyli przeniesienie środków z kapitału zapasowego na dywidendę stosownie do umowy spółki.

Wypłaty dywidend

Uwaga: w umowie musi znaleźć się informacja, na co przeznaczone są środki zgromadzone w ramach kapitału zapasowego – musi pojawić się zapis, iż służą na wypłaty dywidendy. Brak zapisu w umowie może budzić wątpliwości w trakcie regulowania dywidend ze zgromadzonych na kapitale zapasowym środków. A tego należałoby unikać.

Art. 192 Kodeksu spółek handlowych wskazuje, że „kwota, którą otrzymują wspólnicy, nie może być większa od zysku osiągniętego w ostatnim roku obrotowym powiększonego o niepodzielone zyski z lat wcześniejszych i kwoty przeniesione z utworzonych z zysku kapitałów zapasowego i rezerwowego dedykowanych do podziału”.

Obowiązujące przepisy wymagają, aby od kwoty odjąć:

• niepokryte straty,

• udziały własne,

• kwoty, które zgodnie z ustawą bądź umową spółki mają zostać przeznaczone na kapitał zapasowy albo rezerwowy.

Zysk z lat wcześniejszych może zostać przeznaczony na dywidendy, pod warunkiem iż spełnione zostaną warunki:

• Podział dotyczy kwot, które można podzielić, zgodnie z umową spółki.

• Zyski zgromadzone w poprzednich latach mogą być podzielone z zastrzeżeniem, iż w spółce osiągnięto zysk za ostatni rok obrotowy.

• Zyski, których nie podzielono, a także kwoty przeniesione z kapitału zapasowego stanowią zysk za ostatni rok obrotowy.

• Gdy spółka nie osiągnęła zysku w ostatnim roku obrotowym, a zysk z poprzednich lat został podzielony i wypłacony w formie dywidendy, zgodnie z 192, jest to działanie niezgodne z obowiązującymi przepisami.

• Kwota do podziału przez wspólników musi zostać pomniejszona o niepokryte straty i kwoty, które należy przeznaczyć z zysku za ostatni rok obrotowy na kapitał zakładowy.

• Zgodnie z 192 nie ma przeciwwskazań, aby podczas podziału zysków zastosować zasady wyznaczone w umowie.

Jak wspomniano, kwota przeznaczona do podziału między wspólników nie może przekraczać zysku za ostatni rok obrotowy powiększonego o niepodzielone zyski z lat ubiegłych oraz o kwoty przeniesione z utworzonych z zysku kapitałów zapasowego i rezerwowych, które mogą być przeznaczone do podziału. Kwotę tę należy pomniejszyć o niepokryte straty, udziały własne oraz o kwoty, które zgodnie z ustawą lub umową spółki powinny być przekazane z zysku za ostatni rok obrotowy na kapitały zapasowy lub rezerwowe.

Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej  ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.