• Data: 2023-05-17 • Autor: Wioletta Dyl
Mam udziały w spółce z o.o. Chciałbym sporządzić testament, ale nie chciałbym obciążać sprawami spółki spadkobierców ani żadnej innej osoby fizycznej. Czy mogę zatem zapisać te udziały spółce jako osobie prawnej?
Udział/udziały w kapitale zakładowym spółki z ograniczoną odpowiedzialnością jest to prawo majątkowe, zbywalne i dziedziczne. Udziały w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością można odziedziczyć w drodze zapisu testamentowego lub poprzez ustawowe dziedziczenie. W testamencie najczęściej spadkodawca wskazuje konkretne osoby i wysokość procentową zapisu udziałów w spółce. W większości takich przypadków nie powinno być żadnych problemów w dystrybuowaniu prawa w zakresie odziedziczonych udziałów.
Art. 9811 § 1 Kodeksu cywilnego stanowi, że w testamencie sporządzonym w formie aktu notarialnego spadkodawca może postanowić, że oznaczona osoba nabywa przedmiot zapisu z chwilą otwarcia spadku (zapis windykacyjny). Ponieważ testament taki musi mieć formę notarialną, wystarczy, że wskaże Pan notariuszowi, o co chodzi, i on sporządzi testament w sposób zgodny z prawem. § 2 z kolei stanowi, że przedmiotem zapisu windykacyjnego może być:
Zatem przedmiot zapisu windykacyjnego nie wchodzi do spadku, ponieważ od razu, z chwilą otwarcia spadku, zostaje nabyty przez zapisobiercę windykacyjnego. Zapisobiorca windykacyjny musi jeszcze złożyć, podobnie jak spadkobierca, oświadczenie co do przedmiotu zapisu w okresie sześciu miesięcy od chwili, gdy dowiedział się o ustanowionym na jego rzecz zapisie windykacyjnym. Jeżeli w powyższym terminie oświadczenie nie zostanie złożone, zapisobiorca jest traktowany tak, jakby zapis przyjął. Zapis windykacyjny będzie skuteczny, jeśli w chwili otwarcia spadku dana rzecz lub zespół składników należy do spadkodawcy.
Dziedziczyć może co do zasady każda osoba fizyczna oraz osoba prawna (art. 927). Możliwość bycia spadkobiercą przez osobę prawną uzależniona jest od tego, czy istnieje ona w chwili otwarcia spadku. Art. 37 § 1 Kodeksu cywilnego stanowi, że „jednostka organizacyjna uzyskuje osobowość prawną z chwilą jej wpisu do właściwego rejestru, chyba że przepisy szczególne stanowią inaczej”. Głównie więc momentem rozstrzygającym będzie zarejestrowanie w odpowiednim rejestrze osoby prawnej. Zakres tej zdolności dziedziczenia różni się od zakresu zdolności do dziedziczenia osób fizycznych, ponieważ obejmuje w zasadzie tylko dziedziczenie testamentowe.
Przedsiębiorca rodzinny
Pan Marek, właściciel 40% udziałów w firmie rodzinnej, chciał uniknąć sporów między swoimi dziećmi po swojej śmierci. W testamencie postanowił przepisać swoje udziały bezpośrednio na spółkę z o.o. Dzięki temu firma zyskała większą kontrolę nad decyzjami strategicznymi, a jego dzieci uniknęły kłopotów związanych z zarządzaniem przedsiębiorstwem.
Inwestor strategiczny
Pani Katarzyna posiadała 25% udziałów w spółce technologicznej. Obawiając się, że po jej śmierci spadkobiercy nie będą zainteresowani branżą IT, zapisała swoje udziały na rzecz spółki. W rezultacie spółka zyskała większą stabilność kapitałową i możliwość przekazania tych udziałów inwestorowi strategicznemu.
Spółka wspólnotowa
Pan Jan, współzałożyciel lokalnej spółdzielni produkcyjnej, chciał zapewnić jej dalsze funkcjonowanie po swojej śmierci. W testamencie sporządzonym u notariusza zapisał swoje udziały na rzecz spółdzielni. Pozwoliło to spółce uniknąć problemów z podziałem majątku, a środki z przejętych udziałów zostały przeznaczone na rozwój przedsiębiorstwa.
Przekazanie udziałów w spółce z o.o. w testamencie na rzecz samej spółki jest możliwe i stanowi praktyczne rozwiązanie dla osób, które chcą uniknąć komplikacji związanych z dziedziczeniem tych praw przez osoby fizyczne. Sporządzenie testamentu w formie aktu notarialnego z zapisem windykacyjnym zapewnia, że udziały automatycznie przejdą na spółkę z chwilą otwarcia spadku. Takie rozwiązanie może ułatwić zachowanie stabilności firmy i uniknięcie potencjalnych sporów spadkowych.
Jeśli potrzebujesz profesjonalnej pomocy w sporządzeniu testamentu lub masz pytania dotyczące przepisania udziałów w spółce z o.o., skorzystaj z naszych porad prawnych online. Oferujemy szybkie i rzetelne wsparcie, pomagając w przygotowaniu dokumentów zgodnych z obowiązującymi przepisami oraz doradzając, jak najlepiej zabezpieczyć interesy Twoje i Twojej firmy. Skontaktuj się z nami, aby uzyskać fachową pomoc bez wychodzenia z domu.
1. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Wioletta Dyl
Radca prawny, absolwentka prawa na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Wrocławskiego. Udziela porad prawnych z zakresu prawa autorskiego, nowych technologii, ochrony danych osobowych, a także prawa konkurencji, podatkowego i pracy. Zajmuje się również sporządzaniem regulaminów oraz umów, szczególnie z zakresu e-biznesu i prawa informatycznego, które jest jej pasją. Posiada kilkudziesięcioletnie doświadczenie prawne, obecnie prowadzi własną kancelarię prawną.
Zapytaj prawnika