• Autor: Aleksander Słysz
Jestem wraz z mężem właścicielką sp. z o.o., jest ona obecnie zawieszona na okres 24 miesięcy. Czy w trakcie zawieszonej działalności sp. z o.o. można ją zlikwidować, ponieważ mamy poważne problemy w US? Jest zadłużona, było prowadzone postępowanie, które zostało umorzone, a otrzymałam właśnie wiadomość, iż został wystawiony na mnie tytuł za zobowiązania spółki.

Nie można zlikwidować działalności jako takiej, można natomiast rozwiązać spółkę. Rozwiązanie spółki z o.o. następuje po przeprowadzeniu likwidacji, z chwilą wykreślenia spółki z rejestru. Co kluczowe w Pani sprawie, możliwe jest wykreślenie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z rejestru handlowego po przeprowadzeniu likwidacji, także wtedy, gdy w postępowaniu likwidacyjnym, po spieniężenia całego majątku spółki, nie doszło do wypełnienia wszystkich zobowiązań. Innymi słowy przyjmuje się, że możliwe jest wykreślenie z Krajowego Rejestru Sądowego spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z długami. Jak czytamy w Postanowieniu Sądu Najwyższego z dnia 18 października 2006 r. (sygn. II CSK 136/06), „jak wynika z art. 282 § 1 k.s.h. w toku postępowania likwidacyjnego spółki z o.o. likwidatorzy powinni zakończyć interesy bieżące spółki, ściągnąć wierzytelności, wypełnić zobowiązania i upłynnić majątek spółki. W razie braku majątku jego upłynnienie nie wchodzi w grę i wykonanie obowiązku"wypełnienia zobowiązań", gdy są nimi zobowiązania pieniężne, nie jest możliwe. W takiej zatem sytuacji niewypełnienie zobowiązań spółki przez likwidatorów nie stanowi naruszenia powołanego przepisu. Istnieje wprawdzie możliwość podjęcia przez wspólnika likwidowanej spółki decyzji o dopłatach w wysokości umożliwiającej likwidatorom zaspokojenie wierzycieli spółki, ale nie ma prawnych możliwości wymuszenia takiego działania, które byłoby zresztą sprzeczne z zasadą wolności prowadzenia działalności gospodarczej. (…)
Zobacz też: Likwidacja spółki przez S24
Okoliczność, że w toku likwidacji spółki pozbawionej majątku umożliwiającego prowadzenie przez nią działalności przewidzianej w umowie o jej utworzeniu i pozwalającego na wypełnienie jej zobowiązań, zobowiązania te nie zostały, bo nie mogły zostać wypełnione, nie może stanowić powodu utrzymywania przy życiu »martwego« podmiotu gospodarczego”.
Kodeks spółek handlowych nie wymaga odwieszenia zawieszonej działalności. Niemniej jednak w trakcie zawieszenia można wykonywać tylko niektóre czynności, zatem w zależności od tego jak przebiegać miałaby likwidacja może okazać się konieczne odwieszenie działalności by nie naruszyć norm ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej.
Przeczytaj też: Wykonanie usługi w czasie zawieszenia działalności
W okresie zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej przedsiębiorca:
Zobacz również: Likwidacja fundacji bez postępowania likwidacyjnego
W mojej zatem ocenie, jeśli w stanie faktycznym, w jakim znajduje się spółka, można przeprowadzić jej likwidację, wykonując jedynie ww. czynności, nie trzeba odwieszać działalności, by przeprowadzić likwidację.
Likwidację należy przeprowadzić zgodnie z Kodeksem spółek handlowych, poniżej garść najistotniejszych informacji w tym zakresie.
Otwarcie likwidacji następuje z dniem uprawomocnienia się orzeczenia o rozwiązaniu spółki przez sąd ale również z dniem powzięcia przez wspólników uchwały o rozwiązaniu spółki lub zaistnienia innej przyczyny jej rozwiązania.
Zgodnie z art. 270 ustawy Kodeks spółek handlowych „rozwiązanie spółki powodują:
1) przyczyny przewidziane w umowie spółki;
2) uchwała wspólników o rozwiązaniu spółki albo o przeniesieniu siedziby spółki za granicę, stwierdzona protokołem sporządzonym przez notariusza;
21) 46 w przypadku spółki, której umowa została zawarta przy wykorzystaniu wzorca umowy, również uchwała wspólników o rozwiązaniu spółki opatrzona przez wszystkich wspólników bezpiecznym podpisem elektronicznym weryfikowanym przy pomocy ważnego kwalifikowanego certyfikatu lub podpisem potwierdzonym profilem zaufanym ePUAP;
3) ogłoszenie upadłości spółki;
4) inne przyczyny przewidziane prawem”.
W okresie likwidacji nie można, nawet częściowo, wypłacać wspólnikom zysków ani dokonywać podziału majątku spółki przed spłaceniem wszystkich zobowiązań. Likwidatorami są zazwyczaj członkowie zarządu, chyba że umowa spółki lub uchwała wspólników stanowi inaczej. Do sądu rejestrowego należy zgłosić: otwarcie likwidacji, nazwiska i imiona likwidatorów oraz ich adresy, sposób reprezentowania spółki przez likwidatorów i wszelkie w tym zakresie zmiany, nawet gdyby nie nastąpiła żadna zmiana w dotychczasowej reprezentacji spółki. Każdy likwidator ma prawo i obowiązek dokonania zgłoszenia. Likwidatorzy powinni ogłosić o rozwiązaniu spółki i otwarciu likwidacji, wzywając wierzycieli do zgłoszenia ich wierzytelności w terminie trzech miesięcy od dnia tego ogłoszenia. Likwidatorzy powinni zakończyć interesy bieżące spółki, ściągnąć wierzytelności, wypełnić zobowiązania i upłynnić majątek spółki (czynności likwidacyjne). Nowe interesy mogą wszczynać tylko wówczas, gdy to jest potrzebne do ukończenia spraw w toku. Nieruchomości mogą być zbywane w drodze publicznej licytacji, a z wolnej ręki - jedynie na mocy uchwały wspólników i po cenie nie niższej od uchwalonej przez wspólników. Warto pamiętać, że podział między wspólników majątku pozostałego po zaspokojeniu lub zabezpieczeniu wierzycieli nie może nastąpić przed upływem sześciu miesięcy od daty ogłoszenia o otwarciu likwidacji i wezwaniu wierzycieli.
Po zatwierdzeniu przez zgromadzenie wspólników sprawozdania finansowego na dzień poprzedzający podział między wspólników majątku pozostałego po zaspokojeniu lub zabezpieczeniu wierzycieli (sprawozdanie likwidacyjne) i po zakończeniu likwidacji, likwidatorzy powinni ogłosić w siedzibie spółki to sprawozdanie i złożyć je sądowi rejestrowemu, z jednoczesnym zgłoszeniem wniosku o wykreślenie spółki z rejestru.
Pamiętać należy, że jeżeli egzekucja przeciwko spółce okaże się bezskuteczna, członkowie zarządu odpowiadają solidarnie za jej zobowiązania. Członek zarządu może się uwolnić od odpowiedzialności ww jeżeli wykaże, że we właściwym czasie zgłoszono wniosek o ogłoszenie upadłości lub w tym samym czasie wydano postanowienie o otwarciu postępowania restrukturyzacyjnego albo o zatwierdzeniu układu w postępowaniu w przedmiocie zatwierdzenia układu, albo że niezgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości nastąpiło nie z jego winy, albo że pomimo niezgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości oraz niewydania postanowienia o otwarciu postępowania restrukturyzacyjnego albo niezatwierdzenia układu w postępowaniu w przedmiocie zatwierdzenia układu wierzyciel nie poniósł szkody.
Zgodnie zaś z Ordynacja podatkową „za zaległości podatkowe spółki z ograniczoną odpowiedzialnością odpowiadają solidarnie całym swoim majątkiem członkowie jej zarządu, jeżeli egzekucja z majątku spółki okazała się w całości lub w części bezskuteczna, a członek zarządu:
1) nie wykazał, że:
a) we właściwym czasie zgłoszono wniosek o ogłoszenie upadłości lub w tym czasie zostało otwarte postępowanie restrukturyzacyjne w rozumieniu ustawy z dnia 15 maja 2015 r. – Prawo restrukturyzacyjne (Dz. U. poz. 978) albo zatwierdzono układ w postępowaniu o zatwierdzenie układu, o którym mowa w ustawie z dnia 15 maja 2015 r. – Prawo restrukturyzacyjne, albo
b) niezgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości nastąpiło bez jego winy;
2) nie wskazuje mienia spółki, z którego egzekucja umożliwi zaspokojenie zaległości podatkowych spółki w znacznej części”.
W analogicznych sytuacjach jak wskazana podatnicy ratują się często założeniem kolejnej spółki z o.o. lub innej osoby prawnej, jeśli nie mogą, nie mogli uwolnić się od odpowiedzialności osobistej. Nie jest to jednak rozwiązanie bez wad, bowiem US może tu przeprowadzić, w pewnym uproszczeniu, egzekucję z udziałów tej nowej spółki, czyli mogą ją Państwo stracić.
Małgorzata i Krzysztof prowadzili niewielką firmę informatyczną w formie spółki z o.o., którą zawiesili na dwa lata z powodu spadających zysków. Po roku od zawieszenia dowiedzieli się, że Urząd Skarbowy wystawił tytuł egzekucyjny wobec Małgorzaty jako członka zarządu za zaległości podatkowe spółki. Mimo że spółka nie prowadziła już działalności, a majątku nie było, postanowili rozpocząć jej likwidację. Zgodnie z przepisami przeprowadzili likwidację w trakcie zawieszenia, bez odwieszania działalności, i złożyli wniosek o wykreślenie spółki z KRS – mimo że zobowiązania wobec fiskusa nie zostały zaspokojone.
Tomasz prowadził jednoosobową spółkę z o.o., która wpadła w problemy finansowe po pandemii. Zawiesił działalność na maksymalny możliwy okres, licząc na poprawę sytuacji. Po roku zdał sobie sprawę, że nie ma już szans na reaktywację. Zdecydował się na jej likwidację, mimo że nie miał środków na spłatę wszystkich długów. Jako jedyny wspólnik podjął uchwałę o rozwiązaniu spółki i przeprowadził postępowanie likwidacyjne, zgłaszając do sądu fakt otwarcia likwidacji. Sąd wpisał likwidację do KRS, a po zakończeniu postępowania spółka została wykreślona – mimo istnienia niespłaconych zobowiązań.
Anna i Paweł współtworzyli firmę zajmującą się sprzedażą rękodzieła. Spółkę zawiesili, ale pozostał im magazyn pełen niesprzedanych towarów. Chcąc zamknąć firmę i sprzedać wyposażenie, zastanawiali się, czy muszą odwiesić działalność, by przeprowadzić likwidację. Po konsultacji dowiedzieli się, że mogą zbyć środki trwałe i przeprowadzić cały proces likwidacji bez odwieszania – ponieważ te czynności mieszczą się w katalogu dozwolonych działań w okresie zawieszenia. Skorzystali więc z tej możliwości i zakończyli działalność bez ponownego "uruchamiania" spółki.
Likwidacja spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w czasie zawieszenia jej działalności jest możliwa, choć wymaga zachowania określonych zasad wynikających z Kodeksu spółek handlowych. Przeprowadzenie likwidacji nie zawsze wymaga odwieszania działalności, o ile wszystkie czynności mieszczą się w katalogu dopuszczalnych działań podczas zawieszenia. Co istotne, nawet jeśli spółka posiada niespłacone zobowiązania, możliwe jest jej wykreślenie z KRS po zakończeniu postępowania likwidacyjnego. Likwidatorzy mają obowiązek dopełnienia formalności, w tym ogłoszenia o likwidacji i zgłoszenia jej do sądu rejestrowego. Warto również pamiętać, że w przypadku bezskutecznej egzekucji z majątku spółki, odpowiedzialność za zobowiązania – w tym podatkowe – może przejść na członków zarządu, jeśli nie wykażą oni należytej staranności przy zgłoszeniu upadłości.
Potrzebujesz pomocy w sprawie likwidacji spółki z o.o., która jest zawieszona lub zadłużona? Skorzystaj z naszej porady prawnej online. Ocenimy Twoją sytuację, wskażemy możliwe rozwiązania i przeprowadzimy Cię przez cały proces likwidacji – także w przypadku zaległości wobec urzędów czy wierzycieli. Bez wychodzenia z domu, szybko i bezpiecznie. Zadaj pytanie, a prawnik odpowie jeszcze dziś.
1. Ustawa z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych - Dz.U. 2000 nr 94 poz. 1037
2. Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 18 października 2006 r. sygn. II CSK 136/06
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Aleksander Słysz
Doradca podatkowy.
Zapytaj prawnika