Likwidacja fundacji - czyli jak zamknąć fundację?

• Autor: Katarzyna Siwiec

Kilka lat temu żona razem ze mną założyła fundację, którą teraz chcielibyśmy formalnie zlikwidować, zamknąć. Fundacja nie prowadziła działalności finansowej i nie była na liście organizacji pożytku publicznego. Nie ma za sobą żadnych zaszłości typu długi lub niezrealizowane umowy. Co roku były składane sprawozdania z niezbyt energicznej działalności. Pomimo to zamknięcie, likwidacja fundacji to od strony formalnej przedsięwzięcie, którego chyba nie doceniliśmy. Nie wiemy, jak prosto i skutecznie zamknąć, zlikwidować fundację. Proszę o informacje jak to zrobić.

Masz podobny problem? Kliknij tutaj i zadaj pytanie.

Likwidacja fundacji - czyli jak zamknąć fundację?

Przepisy dotyczące likwidacji fundacji

Ustawa z dnia 6 kwietnia 1984 roku o fundacjach zawiera rozwiązania dotyczące likwidacji fundacji w art. 15. Przytoczę Panu z treści przepisu to co istotne, otóż:

„1. W razie osiągnięcia celu, dla którego fundacja była ustanowiona, lub w razie wyczerpania środków finansowych i majątku fundacji, fundacja podlega likwidacji w sposób wskazany w statucie.

2.  Jeżeli statut nie przewiduje likwidacji fundacji lub jego postanowienia w tym przedmiocie nie są wykonywane, w wypadkach wymienionych w ust. 1 organ, o którym mowa w art. 13, zwraca się do sądu o likwidację fundacji.

3. W wypadkach innych niż przewidziane w ust. 1 likwidacja fundacji może nastąpić tylko na mocy przepisu ustawy”.

Sąd Najwyższy w uchwale z 7.07.1993 r., w sprawie o sygn. akt III CZP 88/93 wyjaśnił, iż przyczyny likwidacji fundacji są określone w art. 15 ustawy z dnia 6 kwietnia 1984 r. o fundacjach w sposób wyczerpujący.

Zobacz też: Wykreślenie stowarzyszenia z KRS bez likwidacji

Masz problem prawny? Kliknij tutaj i zapytaj prawnika ›

Wyczerpanie środków finansowych i majątku fundacji

Aby zatem zlikwidować fundację, trzeba wykazać, iż został zrealizowany cel – co zwykle zdarza się rzadko, bo cele te są raczej określane jako cele ciągłe, typu wspieranie przedsiębiorczości. W Pana przypadku można by uznać, że środki finansowe i majątek fundacji uległy wyczerpaniu (tak sobie to wyobrażam) i na tej podstawie spróbować zlikwidować fundację. W nauce prawa podkreśla się, iż likwidacja może nastąpić nie tylko w razie całkowitego wyczerpania środków finansowych i majątku, ale również w wypadku tak znacznego ich zmniejszenia, że nie jest możliwe w sposób ciągły i trwały realizowanie celów fundacji. W literaturze przedmiotu podnosi się, że ustawa stanowi o „wyczerpaniu”, a nie o „całkowitym wyczerpaniu środków finansowych i majątku fundacji” (tak m.in. H. Cioch, J. Strzępka, B. Sagan).

Jeżeli działa Pan wraz z małżonką w fundacji X, to § 20 statutu mówi, że decyzję o likwidacji podejmuje zarząd w drodze jednomyślnej uchwały, która w celu wywołania skutków prawnych wymaga zatwierdzenia przez fundatora. W przygotowaniu takiej uchwały oczywiście możemy pomóc.

Potrzebujesz pomocy prawnika? Kliknij tutaj i opisz swój problem ›

Postępowanie likwidacyjne fundacji

Decyzja właściwego organu fundacji o likwidacji fundacji nie powoduje utraty przez nią osobowości prawnej, lecz stanowi przesłankę wszczęcia postępowania likwidacyjnego (tak postanowienie Sądu Najwyższego w sprawie I CKN 416/98).  Dlatego też trzeba będzie przeprowadzić postępowanie likwidacyjne. Likwidator wskazany w uchwale, o której wspomniałam wyżej (lub odrębnej), musi złożyć wniosek o wpis do Krajowego Rejestru Sądowego informacji o otwarciu likwidacji, danych o osobie likwidatora wraz ze sposobem reprezentacji – w przygotowaniu wniosku także mogę pomóc, sporządza się go na stosownych drukach KRS.

Po otwarciu formalnym likwidacji trzeba przeprowadzić czynności przewidziane  ustawą o rachunkowości sprowadzające się do sporządzenia sprawozdania finansowego na dzień likwidacji czyli dzień uchwały. To będzie trzeba wykonać przy pomocy księgowego, więc tu niestety swojej pomocy nie możemy zaoferować.

Kliknij tutaj i zapytaj prawnika online ›

Ustalenie wierzycieli i dłużników przy likwidacji fundacji

Teoretycznie w ramach likwidacji fundacji trzeba ustalić wierzycieli i dłużników, spróbować wyegzekwować długi i spłacić ewentualne należności. Jeżeli zobowiązań nie ma, w zasadzie upraszcza to postępowanie, ale jeżeli jest Pan np. związany umową najmu, trzeba będzie ją rozwiązać. Czy ma Pan wiążące umowy z kontrahentami? Należałoby doprowadzić w drodze wypowiedzeń czy porozumienia stron do ich wygaśnięcia. Jednym słowem trzeba będzie zakończyć sprawy w trakcie. W tym zakresie też jeżeli będzie potrzebne wsparcie prawne możemy pomóc.

Po przeprowadzeniu działań likwidacyjnych likwidator (zakładam, że likwidatorami będą dotychczasowi członkowie zarządu fundacji) sporządza sprawozdanie z likwidacji, obejmujące sprawozdanie finansowe na dzień jej zakończenia i składa do Krajowego Rejestru Sądowego  wniosek o wykreślenie podmiotu z Krajowego Rejestru Sądowego. Z chwilą wykreślenia z KRS fundacja kończy swój byt. Oczywiście możemy pomóc w wypełnieniu stosownych formularzy do sądu.

 

Jeżeli zdecyduje się Pan na naszą pomoc w przygotowywaniu dokumentów potrzebnych do likwidacji fundacji, prosimy o kontakt. Na pewno będziemy potrzebowali potwierdzenia, czy o tę fundację chodzi, którą znalazłam za pomocą wyszukiwarki, podania numeru, pod którym jest wpisana fundacja do KRS, i szczegółowych informacji o fundacji, jej działalności, składnikach majątkowych, wiążących umowach itd.

Przykłady

Kilka lat temu Zofia i Michał założyli fundację wspierającą lokalnych artystów. Przez pierwsze dwa lata organizowali kilka wystaw i warsztatów, ale z czasem obowiązki zawodowe sprawiły, że nie mieli już sił ani środków na dalsze działania. Fundacja nie miała długów, ale też nie była aktywna. Próba jej likwidacji okazała się bardziej skomplikowana niż przewidywali – konieczność przygotowania sprawozdania finansowego na dzień likwidacji i formalne postępowanie przed sądem bardzo ich zaskoczyły.

 

Tomasz, informatyk z Wrocławia, prowadził fundację technologiczną, której celem było edukowanie młodzieży z mniejszych miejscowości. Przez cztery lata prowadził warsztaty, ale projekt wygasł po pandemii. Kiedy postanowił zamknąć fundację, nie spodziewał się, że sam fakt "braku aktywności" nie wystarczy – musiał formalnie wykazać, że cele nie mogą być dalej realizowane z powodu braku środków, a następnie przejść pełną procedurę likwidacyjną z udziałem księgowego i sądu.

 

Kinga była jedyną osobą zaangażowaną w fundację pomagającą zwierzętom, ale po przeprowadzce za granicę nie była w stanie jej prowadzić. Przez dwa lata fundacja istniała tylko "na papierze". Dopiero kiedy zaczęła dostawać pisma z sądu wzywające do uzupełnienia braków w KRS, zorientowała się, że formalne zamknięcie organizacji wymaga uchwały, wskazania likwidatora, sprawozdania finansowego i szeregu dokumentów, z którymi musiała udać się do prawnika.

Podsumowanie

Likwidacja fundacji, nawet tej, która nie prowadziła intensywnej działalności ani nie posiadała majątku, to proces wymagający formalnego podejścia. Konieczne jest podjęcie uchwały o likwidacji, wyznaczenie likwidatora, zgłoszenie zmian do KRS oraz sporządzenie odpowiednich sprawozdań finansowych. Choć może się wydawać, że zamknięcie „nieaktywnej” fundacji to formalność, w praktyce wymaga to znajomości przepisów i dopełnienia wielu obowiązków. Warto więc dobrze się do tego przygotować lub skorzystać z profesjonalnego wsparcia, by cały proces przebiegł sprawnie i bez zbędnych komplikacji.

Oferta porad prawnych

Jeśli potrzebujesz pomocy w likwidacji fundacji lub chcesz upewnić się, że wszystkie formalności zostaną prawidłowo dopełnione, skorzystaj z naszej oferty porad prawnych online. Szybko, wygodnie i bez wychodzenia z domu uzyskasz wsparcie doświadczonych prawników, którzy pomogą przygotować niezbędne uchwały, wnioski do KRS i inne dokumenty. Wystarczy, że opiszesz swoją sytuację, a my zajmiemy się resztą.

Źródła:

1. Uchwała Sądu Najwyższego w uchwale z dnia 07 lipca 1993 r., w sprawie o sygn. akt III CZP 88/93
2. Postanowienie Sądu Najwyższego w sprawie I CKN 416/98

Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej  ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.


Zapytaj prawnika - porady prawne online

Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje!
Wycenę wyślemy do 1 godziny
Katarzyna Siwiec

O autorze: Katarzyna Siwiec

Radca prawny, absolwentka wydziału prawa Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie. Od 17 lat pracująca w zawodzie prawnika i udzielająca porad prawnych, od 2010 roku prowadzi własną kancelarię. Specjalizuje się w obsłudze prawnej zarówno przedsiębiorców z różnych branż, jak i osób fizycznych.


Porad przez Internet udzielają
prawnicy z dużym doświadczeniem

Zapytaj prawnika

Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje!
Wycenę wyślemy do 1 godziny
Zadaj pytanie »

eporady24.pl

spadek.info

odpowiedziprawne.pl

prawo-budowlane.info

rozwodowy.pl

prawo-cywilne.info

poradapodatkowa.pl

sluzebnosc.info