• Autor: Tomasz Krupiński
W 2016 roku założyliśmy wraz ze znajomymi stowarzyszenie zwykłe. Stowarzyszenie nigdy nie wyszło poza obszar założenia. Nigdy nie podjęta została żadna uchwała. Nigdy nie posiadało żadnego majątku. Nigdy nie składało żadnych deklaracji. Nasze drogi się rozeszły i nie mam żadnego kontaktu z pozostałymi członkami założycielami. Chciałbym się dowiedzieć, jak mogę zamknąć to stowarzyszenie (rozwiązać). Jakie dokumenty są mi niezbędne do tego i jakie procedury mam przejść, aby skutecznie zamknąć i wykreślić stowarzyszenie z KRS?
Ustawa Prawo o stowarzyszeniach przewiduje dwie możliwości rozwiązania stowarzyszenia:
samorozwiązanie,
rozwiązanie przez sąd.
Niestety nie załączył Pan statutu, stąd też moja odpowiedź jest oparta na pewnym stopniu ogólności. W odróżnieniu od rozwiązania przez sąd Prawo o stowarzyszeniach nie zajmuje się przyczynami samorozwiązania. Jest to zrozumiałe, gdyż podobnie jak w sposób nieskrępowany wolno zakładać stowarzyszenia, tak równie swobodnie ich członkowie mogą rozwiązać stowarzyszenia. Pewne funkcje publiczne spełniane przez stowarzyszenia powodują jednak, że to samorozwiązanie musi przebiegać w myśl reguł wcześniej ustalonych w statucie. Reguły te muszą obowiązkowo znaleźć się w statucie (por. art. 10 ust. 1 pkt 9).
Zobacz też: Jak zamknąć fundację
Rozwiązanie się stowarzyszenia lub rozwiązanie przez sąd oznacza zakończenie wszelkiej jego działalności. Pozostać może jednak jeszcze majątek stowarzyszenia, w tym i wierzytelności, a także rozmaite roszczenia wobec niego. Rozwiązanie tych sytuacji i zrekonstruowanie pełnego majątku byłego stowarzyszenia, wolnego od wszelkich obciążeń, następuje w procesie tzw. likwidacji stowarzyszenia. Zajmuje się tym likwidator (likwidatorzy). Jego działalność rozciąga się jedynie na sprawy majątkowe, a nie merytoryczne byłego stowarzyszenia. Jeśli w osobach wyczerpała się chęć działania, to członkowie tworzący stowarzyszenie mogą podjąć decyzję o rozwiązaniu (samorozwiązaniu) stowarzyszenia, rozpoczynając proces likwidacji. Można ją podjąć w dowolnym momencie działania, z dowolnych przyczyn. Powody, dla jakich następuje podjęcie decyzji o samorozwiązaniu stowarzyszenia, mogą być różne: wypalenie się formuły działania, rozejście/rozproszenie członków po kraju, świecie; realizacja podstawowych celów dla których powstało stowarzyszenie, zmniejszenie się liczby członków zwyczajnych poniżej ustawowo wymaganą liczbę czy brak zarządu zdolnego do podejmowania decyzji.
Pan jako członek zarządu zwołuje zgromadzenie i tego samego dnia podejmujecie uchwałę o samorozwiązaniu. Przy czym bez znajomości statutu nie znam wymaganego kworum do podjęcia decyzji. Nadto podejmujecie kolejną decyzję w przedmiocie przeznaczenia majątku (majątku nie ma, więc zapis ma charakter formalny). Z dokumentów przygotowujecie:
uchwałę o samorozwiązaniu,
uchwałę o przeznaczeniu majątku,
listę obecności,
uchwałę o wyborze likwidatora.
Są to dokumenty wystarczające do złożenia wniosku do KRS o wykreślenie stowarzyszenia. Oczywiście w tym wypadku także należy przygotować formularz, tj.:
krs z61,
krs R,
krs ZK.
Przekazane informacje są wstępne, gdyż jednoznacznej odpowiedzi mogę udzielić po zapoznaniu się ze statutem.
Brak kontaktu z członkami założycielami
Tomasz wraz z kilkoma znajomymi założył stowarzyszenie zwykłe w 2018 roku. Mieli organizować lokalne wydarzenia kulturalne, ale nigdy nie zrealizowali żadnego projektu. Po kilku miesiącach kontakt między członkami się urwał. Tomasz, chcąc uporządkować sprawy formalne, stanął przed problemem – nie miał kontaktu z żadnym z pozostałych członków, a stowarzyszenie wciąż formalnie istniało. Ostatecznie zdecydował się złożyć wniosek do sądu o rozwiązanie stowarzyszenia, argumentując całkowity brak aktywności i niemożność działania.
Stowarzyszenie spełniło swoją misję
Joanna założyła z grupą rodziców stowarzyszenie, którego celem była walka o utworzenie przedszkola w ich miejscowości. Po trzech latach wysiłków, cel został osiągnięty – przedszkole powstało, a działalność stowarzyszenia naturalnie wygasła. Na wspólnym spotkaniu członkowie zgodnie podjęli uchwałę o samorozwiązaniu organizacji i zgłosili ją do KRS wraz z niezbędnymi dokumentami.
Rezygnacja z dalszej działalności przez brak chętnych
Grupa studentów utworzyła stowarzyszenie wspierające rozwój kół naukowych. Po ukończeniu studiów nikt nie chciał przejąć funkcji zarządu, a liczba aktywnych członków spadła poniżej minimum ustawowego. Zdecydowali się zwołać zebranie i formalnie rozwiązać stowarzyszenie. Ponieważ nie było żadnego majątku ani zobowiązań, proces likwidacji przebiegł szybko, a wpis w KRS został wykreślony bez komplikacji.
Zamknięcie stowarzyszenia, choć może wydawać się skomplikowane, w praktyce bywa prostsze, zwłaszcza gdy organizacja nie prowadziła aktywnej działalności ani nie posiada majątku. Kluczowe jest ustalenie trybu rozwiązania – czy członkowie mogą samodzielnie podjąć uchwałę o likwidacji, czy też konieczna będzie interwencja sądu. Nawet jeśli stowarzyszenie istnieje tylko na papierze, jego formalne zakończenie wymaga dopełnienia określonych procedur i złożenia odpowiednich dokumentów do KRS. Warto uporządkować te sprawy, aby uniknąć ewentualnych problemów w przyszłości.
Potrzebujesz pomocy przy rozwiązaniu stowarzyszenia lub masz inne pytania prawne? Skorzystaj z naszych porad prawnych online – szybko, wygodnie i bez wychodzenia z domu. Nasi doświadczeni prawnicy pomogą Ci zrozumieć procedury, przygotować niezbędne dokumenty i przejść przez cały proces krok po kroku. Zadaj pytanie już dziś i otrzymaj profesjonalną odpowiedź dostosowaną do Twojej sytuacji.
1. Ustawa z dnia 7 kwietnia 1989 r. Prawo o stowarzyszeniach - Dz.U. 1989 nr 20 poz. 104
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Tomasz Krupiński
Radca prawny z kilkunastoletnim doświadczeniem, magister prawa, absolwent Wydziału Prawa Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie. Specjalizuje się w prawie nieruchomości i prawie lokalowym (wykup mieszkań, najem, eksmisje, zasiedzenia itp.) oraz w prawie rodzinnym (rozwody, alimenty, podział majątku itp.). Doradza też wspólnotom mieszkaniowym i zarządcom nieruchomości (sam również ma uprawnienia zarządcy). Prowadzi własną kancelarię i reprezentuje naszych klientów w sądach.
Zapytaj prawnika