Długi wspólnika spółki z o.o.

Długi osobiste wspólnika posiadającego 1% udziałów w spółce z o.o.

Jak wynika z opisu, wspólnik posiadający 1% udziałów w spółce z o.o. ma osobiste długi (powstałe przed objęciem udziałów w tejże spółce lub też w trakcie bycia jej wspólnikiem).

Spółka z o.o. jest podmiotem mającym osobowość prawną, który wiedzie własny byt prawny niezależnie od swoich wspólników. Długi wspólnika spółki z o.o. nie mają wpływu na działalność spółki.

Sytuacja, w jakiej wspólnik spółki z o.o. ma osobiste długi, nie należy do rzadkości. Jednakże dla spółki sytuacja ta jest obojętna.

Spółka nie odpowiada za długi swojego wspólnika, nie jest zobowiązana do ich uregulowania. Wyjątkiem byłaby sytuacja, gdyby spółka była poręczycielem długu swojego wspólnika, przystąpiła do jego długu, przejęła dobrowolnie na siebie obowiązek spłaty długu wspólnika, zwolniła tego wspólnika z długu, składając oświadczenie w odpowiedniej formie. Jak przypuszczam, nie dojdzie do takiej sytuacji.

Czy długi osobiste wspólnika przechodzą na spółkę?

Długi wspólnika nie przechodzą z mocy prawa na spółkę. Aby spółka odpowiadała za długi osobiste swojego wspólnika, musiałaby przede wszystkim wyrazić na to zgodę. Według polskiego Kodeksu spółek handlowych:

„Art. 151. (…)

§ 3. Wspólnicy są zobowiązani jedynie do świadczeń określonych w umowie spółki.

§ 4. Wspólnicy nie odpowiadają za zobowiązania spółki”.

Spółka nie ponosi żadnego ryzyka ekonomicznego z tytułu osobistego długu któregoś ze wspólników.

Podobnie jest przy odpowiedzialności jednego wspólnika za długi osobiste innego wspólnika. Wspólnicy nie odpowiadają co do zasady za długi osobiste innych wspólników.

W polskim systemie prawnym jedna osoba dorosła będąca wspólnikiem w spółce z o.o. nie odpowiada za długi innej osoby dorosłej będącej wspólnikiem w tej samej spółce z o.o.

Nie ma też regulacji powodujących, że dług jednego wspólnika przechodzi na drugiego wspólnika z mocy prawa.

Wyjątkiem byłaby sytuacja, gdyby jeden wspólnik był poręczycielem długu drugiego wspólnika, przystąpił do długu drugiego wspólnika jako współdłużnik, przejął dobrowolnie na siebie obowiązek spłaty długu drugiego wspólnika lub stałby się odpowiedzialny za dług innej osoby z mocy obowiązujących przepisów. Jak przypuszczam, żadna z tych sytuacji nie ma miejsca.

Wspólnik jest osobą pełnoletnią, posiadającą pełną zdolność do czynności prawnych, co umożliwia mu samodzielne zaciąganie zobowiązań, za które ponosi samodzielnie odpowiedzialność.

Czy wspólnik spółki z o.o. ponosi odpowiedzialność za długi osobiste wspólnika?

Wspólnik (o ile nie jest uwikłany osobiście lub rzeczowo – np. ustanowił hipotekę na swojej nieruchomości – w dług drugiego wspólnika) nie ponosi żadnego ryzyka ekonomicznego z tytułu długu osobistego drugiego wspólnika.

Polskie prawo nie wymaga od wspólnika w spółce z o.o. lub przyszłego wspólnika, by nie posiadał długów osobistych. Wymaga tylko, by wspólnik pokrył stosownie do umowy spółki swoje udziały (w pieniądzu lub aportem). Według Kodeksu spółek handlowych:

„Art. 163. Do powstania spółki z ograniczoną odpowiedzialnością wymaga się:

1) zawarcia umowy spółki,

2) wniesienia przez wspólników wkładów na pokrycie całego kapitału zakładowego, a w razie objęcia udziału za cenę wyższą od wartości nominalnej, także wniesienia nadwyżki, z uwzględnieniem art. 158 § 11,

3) powołania zarządu,

4) ustanowienia rady nadzorczej lub komisji rewizyjnej, jeżeli wymaga tego ustawa lub umowa spółki,

5) wpisu do rejestru”.

Dlatego też możliwe jest w praktyce, że przyszły wspólnik w chwili obejmowania udziałów w zakładanej spółce z o.o. ma już osobiste długi.

Możliwe i dopuszczalne prawem jest, że wspólnik popadnie w długi osobiste w trakcie bycia wspólnikiem w spółce z o.o.

Zajęcie przez komornika udziałów wspólnika w spółce z o.o.

Gdyby doszło do egzekwowania długu wspólnika-dłużnika, możliwe jest, że wierzyciel (osoba, której dług ma być spłacony) zajmie przez komornika udziały wspólnika, ale tylko te, które dłużnik posiada (a więc 1%). Po zajęciu może dojść do ich sprzedaży, a spółka posiada prawo do wskazania nabywcy tych udziałów – przy założeniu, że umowa spółki uzależnia zbycie udziału od zgody spółki lub w inny sposób ogranicza to zbycie. Stosownie do Kodeksu spółek handlowych:

„Art. 185. § 1. Jeżeli w drodze egzekucji ma nastąpić sprzedaż udziału, którego zbycie umowa spółki uzależnia od zgody spółki lub w inny sposób ogranicza, spółka ma prawo przedstawić osobę, która nabędzie udział za cenę, jaką określi sąd rejestrowy po zasięgnięciu, w miarę potrzeby, opinii biegłego.

§ 2. W przypadku, o którym mowa w § 1, spółka powinna, w terminie dwóch tygodni od dnia zawiadomienia jej przez sąd rejestrowy o zarządzeniu sprzedaży, zgłosić wniosek o przeprowadzenie w tym trybie wyceny udziału.

§ 3. Jeżeli w terminie określonym w § 2 spółka nie wystąpi z wnioskiem o przeprowadzenie wyceny udziału albo jeżeli w terminie dwóch tygodni od dnia zawiadomienia spółki o ustaleniu ceny nabycia osoba wskazana przez spółkę nie wpłaci komornikowi sądowemu ustalonej ceny, udziały będą sprzedane w trybie przewidzianym w przepisach egzekucyjnych.

§ 4. Przepisy § 1-3 stosuje się odpowiednio do zbycia części udziału lub ułamkowej części udziału”.

Może więc dojść do tego, że spółka będzie miała nowego wspólnika lub też to Pan nabędzie te udziały w ramach postępowania egzekucyjnego (wtedy spółka stałaby się spółką jednoosobową).

Komornik w opisanym przypadku nie może zająć konta spółki, nie może zająć żadnego majątku spółki, nie może zająć należności spółki od jej kontrahentów – ponieważ należy to do spółki, a nie wspólnika. Dłużnikiem jest wspólnik, a nie spółka.

Źródła:

1. Ustawa z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych - Dz.U. 2000 nr 94 poz. 1037

Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej  ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.