Pośrednictwo przy zakupie i sprzedaży towarów do Kirgizji

Pośrednictwo w zakresie sprzedaży towaru do Kirgistanu

Przedstawiony przez Panią problem należy przeanalizować na gruncie zarówno ustawy VAT, jak i ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Na gruncie ustawy VAT przedstawiona przez Panią sytuacja może być rozpatrywana dwojako. Po pierwsze może dochodzić do dostawy łańcuchowej.

Zgodnie bowiem z art. 7 ust. 8 ustawy VAT w przypadku gdy kilka podmiotów dokonuje dostawy tego samego towaru w ten sposób, że pierwszy z nich wydaje ten towar bezpośrednio ostatniemu w kolejności nabywcy, uznaje się, że dostawy towarów dokonał każdy z podmiotów biorących udział w tych czynnościach. W takim przypadku uznajemy, że podmiot pośredniczący wykonuje dostawę towaru, nawet jeżeli towar jest transportowany bezpośrednio od sprzedawcy do ostatecznego nabywcy.

Trzeba jednak zauważyć, że powyższa zasada znajdzie zastosowanie wyłącznie, gdy pośrednik będzie kupował i sprzedawał towar w swoim imieniu. Jeżeli natomiast na żadnym etapie obrotu pośrednik nie stał się właścicielem towaru to nie można uznać, że pośrednik dokonał dostawy. W takim przypadku przyjmuje się, że pośrednik świadczy usługę pośrednictwa w sprzedaży towaru.

Z przedstawionego przez Panią opisu stanu faktycznego wynika, że spółka będzie zajmowała się wyłącznie pośrednictwem w zakresie sprzedaży towaru do Kirgistanu. Spółka na żadnym etapie obrotu nie będzie stawała się właścicielem towaru, co dodatkowo potwierdza fakt, iż sprzedawca wystawi fakturę za towar ostatecznemu nabywcy. W rezultacie spółka nie będzie podmiotem łańcucha dostawy. Powoduje to, że w takim przypadku spółka będzie świadczyła usługę pośrednictwa sprzedaży (handlowego).

Zobacz też: Sprzedaż banknotów

Opodatkowanie usługi pośrednictwa handlowego na rzecz kontrahenta z zagranicy

W celu ustalenia, gdzie dana usługa jest opodatkowana należy ustalić miejsce świadczenia usługi. W tym zakresie należy sięgnąć do treści art. 28b ust. 1 ustawy VAT. Przepis ten podaje, że miejscem świadczenia usług w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej. W rezultacie, jeżeli usługa pośrednictwa handlowego jest świadczona na rzecz firmy z Kirgistanu to taka usługa podlega opodatkowaniu w Kirgistanie. Usługa ta nie podlega opodatkowaniu w Polsce.

Powyższe potwierdza interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 19.11.2014 r., nr IBPP4/443-434/14/PK:

„W ocenie Wnioskodawcy, w odniesieniu do usług pośrednictwa handlowego świadczonych przez niego na rzecz kontrahenta z Wielkiej Brytanii, szczegółowo opisanych we wniosku, w celu ustalenia miejsca świadczenia tych usług, należy zastosować przywołany przepis art. 28b ust. 1 ustawy o VAT. W konsekwencji za miejsce świadczenia usług pośrednictwa handlowego wykonywanych przez Wnioskodawcę należy uznać państwo siedziby usługobiorcy – Wielką Brytanię. W tym bowiem kraju swoją siedzibę posiada usługobiorca – kontrahent wnioskodawcy, będący podatnikiem w rozumieniu art. 28a ustawy o VAT.

Skoro zaś wnioskodawca działając jako podmiot świadczący usługę pośrednictwa w internetowej sprzedaży towaru, będzie ją wykonywał na rzecz podmiotu z siedzibą w Wielkiej Brytanii, to w konsekwencji, w oparciu o normę art. 28b ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, czynność ta będzie podlegała opodatkowaniu w kraju siedziby tego usługobiorcy. Co za tym idzie nie będzie ona podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT w Polsce.”

Jak już zaznaczono usługa pośrednictwa handlowego na rzecz kontrahenta z zagranicy nie podlega opodatkowaniu w Polsce. W przypadku czynnych podatników podatku VAT świadczenie usług dla kontrahentów z krajów trzecich należy jednakże wykazać w składanej deklaracji podatkowej. Wartość netto takiej usługi podatnik powinien ująć w poz. 11 „Dostawa towarów oraz świadczenie usług poza terytorium kraju”.

Wystawianie faktur kontrahentom zagranicznym

Polski podatnik z tytułu świadczenia usługi musi jednak wystawić dla zagranicznego kontrahenta fakturę. Obowiązek ten powstaje nawet pomimo faktu, że usługa taka nie podlega opodatkowaniu w Polsce.

Jak bowiem wynika z treści art. 106a pkt 2 lit. a) i b) ustawy VAT przepisy dotyczące faktur stosuje się do dostawy towarów i świadczenia usług dokonywanych przez podatnika posiadającego na terytorium kraju siedzibę działalności gospodarczej w przypadku gdy miejscem świadczenia jest terytorium innego państwa członkowskiego UE oraz państwa trzeciego.

Obowiązkowe elementy faktury określone zostały w art. 106e ust. 1 ustawy VAT. W art. 106e ust. 1 pkt 18 ustawy wskazano, że w przypadku dostawy towarów lub wykonania usługi, dla których obowiązanym do rozliczenia podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze jest nabywca towaru lub usługi – na fakturze powinny znaleźć się wyrazy „odwrotne obciążenie”.

Zgodnie z art. 106e ust. 5 ustawy faktura może nie zawierać danych określonych w ust. 1 pkt 12-14. Oznacza to, że jeżeli miejscem świadczenia usług jest terytorium państwa trzeciego, faktura może nie zawierać:

– stawki podatku;

– kwoty podatku od sumy wartości sprzedaży netto, z podziałem na kwoty dotyczące poszczególnych stawek podatku.

Odwrotne obciążenie 

Mając powyższe na uwadze, faktura dokumentująca świadczenie usługi na rzecz zagranicznego przedsiębiorcy (w tym z kraju trzeciego) nie zawiera ani stawki, ani też kwoty podatku. W miejsce stawki podatku należy umieścić skrót „NP”. Faktura taka musi natomiast posiadać wyrazy „odwrotne obciążenie”.

Jeżeli chodzi natomiast o podatek dochodowy wskazać należy, że zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 1 ustawy CIT przychodami są otrzymane pieniądze, wartości pieniężne, w tym również różnice kursowe.

Zgodnie natomiast z art. 12 ust. 3a ustawy CIT za datę powstania przychodu uważa się dzień wydania rzeczy, zbycia prawa majątkowego lub wykonania usługi, albo częściowego wykonania usługi, nie później niż dzień:

1) wystawienia faktury albo

2) uregulowania należności.

W myśl natomiast art. 12 ust. 3c ustawy CIT, jeżeli strony ustalą, iż usługa jest rozliczana w okresach rozliczeniowych, za datę powstania przychodu uznaje się ostatni dzień okresu rozliczeniowego określonego w umowie lub na wystawionej fakturze, nie rzadziej niż raz w roku.

Opodatkowanie dochodów spółki z tytułu świadczenia usługi pośrednictwa handlowego

W rezultacie przychodem spółki z tytułu świadczenia usługi pośrednictwa handlowego będzie kwota otrzymanej prowizji. Moment rozpoznania przychodu zależy od tego, które z opisanych zdarzeń (otrzymanie prowizji, wystawienie faktury za usługę pośrednictwa czy zakończenie świadczenia usługi) miało miejsce jako pierwsze.

Powyższe potwierdza interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 14.03.2017 r., nr 1462-IPPB1.4511.63.2017.2.KS:

„Z treści wniosku wywieść należy, że Wnioskodawczyni planuje rozpocząć prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie pośrednictwa handlowego – pośrednictwo w zakupie towaru pomiędzy klientem z Polski a chińskim sprzedawcą.

W takim przypadku, przychodem który powinien być brany pod uwagę przy ustalaniu podstawy opodatkowania będzie kwota należna za wykonaną usługę, tj. marża (prowizja) Wnioskodawczyni.

Przenosząc powołane uregulowania prawne na grunt rozpatrywanej sprawy stwierdzić należy, że w działalności gospodarczej polegającej na świadczeniu usług w zakresie pośrednictwa handlowego, przychodem będzie prowizja uzyskana z tego tytułu – różnica pomiędzy kwotą przelaną od klienta na rachunek bankowy Wnioskodawczyni, a kwotą przekazaną do dostawcy – sprzedawcy chińskiego. Zatem jeżeli w istocie Wnioskodawczyni w ramach prowadzonej działalności gospodarczej będzie jedynie pośredniczyć w sprzedaży towarów handlowych (nie będzie dokonywać sprzedaży we własnych imieniu oraz nie będzie ich właścicielem), to wartość prowizji – różnica pomiędzy kwotą przelaną od klienta na rachunek bankowy Wnioskodawczyni, a kwotą przekazaną do dostawcy – sprzedawcy chińskiego tytułem poszczególnych transakcji stanowi przychód.”

Świadczenie przez polską spółkę pośrednictwa w sprzedaży towarów z Chin

Mając powyższe na uwadze stwierdzić należy, że:

– w przedstawionym przez Panią stanie faktycznym polska spółka będzie świadczyła usługę pośrednictwa na rzecz firmy z Kirgistanu;

– taka usługa nie podlega opodatkowaniu w Polsce, jednakże należy udokumentować ją fakturą bez kwoty i stawki podatku oraz z adnotacją „odwrotne obciążenie”;

– przychodem spółki będzie kwota otrzymanej prowizji;

– przepisy podatkowe nie odnoszą się do kwestii treści umowy pośrednictwa, w tym zakresie obowiązuje wyrażona w Kodeksie cywilnym zasada swobody umów;

– warto jednak, aby umowa określała czas trwania pośrednictwa oraz w jakich okresach rozliczeniowych następować będzie świadczenie usługi, jest to istotne z punktu widzenia rozpoznania momentu powstania obowiązku podatkowego w przypadku VAT oraz CIT;

– jeżeli bowiem umowa będzie określać, że usługa pośrednictwa handlowego będzie rozliczana w miesięcznych okresach rozliczeniowych to za dzień wykonania usługi będzie uważać się ostatni dzień każdego miesiąca. Będzie to zatem dzień rozpoznania przychodu podatkowego z tytułu prowizji. Dodatkowo spowoduje to, że faktura dokumentująca świadczenie usługi pośrednictwa będzie musiała zostać wystawiona do 15 dnia następnego miesiąca za miesiąc poprzedni.

Źródła:

1. Ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług - Dz.U. 2004 nr 54 poz. 535

Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej  ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.