• Autor: Adam Dąbrowski
Mamy małą firmę deweloperską i przez ostatni rok prowadziliśmy budowę, tworząc w tym celu spółkę komandytową celową, która składała się ze spółki z o.o. i osoby fizycznej. Ostatnia faktura za sprzedaż mieszkania będzie w tym miesiącu (marzec br.). Chcielibyśmy rozwiązać tę spółkę bez postępowania likwidacyjnego do 30 marca, aby uniknąć podwójnego opodatkowania. Jak się do tego zabrać? Co przygotować i co zrobić krok po kroku?
Stosownie do przepisów Kodeksu spółek handlowych (K.s.h.):
„Art. 103. § 1. W sprawach nieuregulowanych w niniejszym dziale do spółki komandytowej stosuje się odpowiednio przepisy o spółce jawnej, chyba że ustawa stanowi inaczej.”
A zatem:
„Art. 58. § 1. Rozwiązanie spółki powodują:
1) przyczyny przewidziane w umowie spółki;
2) jednomyślna uchwała wszystkich wspólników;
3) ogłoszenie upadłości spółki;
4) śmierć wspólnika lub ogłoszenie jego upadłości;
5) wypowiedzenie umowy spółki przez wspólnika lub wierzyciela wspólnika;
6) prawomocne orzeczenie sądu.”
„Art. 67. § 1. W przypadkach określonych w art. 58 należy przeprowadzić likwidację spółki, chyba że wspólnicy uzgodnili inny sposób zakończenia działalności spółki.”
Zobacz też: Likwidacja spółki z o.o. S24
Uznaje się, że art. 67 K.s.h. zawiera upoważnienie dla wspólników do tego, że mogą oni przewidzieć inny sposób zakończenia działalności spółki niż poprzez jej likwidację.”
Uzgodnienie przez wspólników innego sposobu zakończenia działalności spółki nie może oznaczać nic innego, jak przyjęcie stosownego postanowienia w umowie spółki, a jeżeli takiego postanowienia brak w umowie, w jednomyślnej uchwale wspólników. Zatem istotne jest, co przewiduje umowa spółki w zakresie zakończenia jej bytu, trybu i zasad.
Umowa spółki może nie przewidywać tryby likwidacji spółki w razie jej rozwiązania lub może milczeć na ten temat. Ewentualnie wprost przewidywać, że w razie rozwiązania nie ma likwidacji, a byt spółki kończy uzgodnienie innego niż likwidacja sposobu zakończenia działalności spółki.
Jeżeli umowa spółki nie przewiduje, że w przypadku rozwiązania spółki przeprowadza się likwidację na zasadach określonych w Kodeksie spółek handlowych – możliwe jest uzgodnienie innego niż likwidacja sposobu zakończenia działalności spółki. Teoretycznie więc nie powinien powstać ze strony sądu zarzut, że uchwała o innym sposobie zakończenia działalności niż likwidacja jest niezgodny z umową spółki. W takim przypadku treść umowy spółki nie byłaby przeszkodą do uchwalenia innego niż likwidacja zakończenia działalności spółki. Uchwała w tym zakresie byłaby zgodna z umową spółki i można domniemywać, że wniosek o wykreślenie byłby prawidłowy i pozytywnie oceniony. Jeżeli umowa przewiduje w razie rozwiązania likwidację – niestety będzie ona konieczna.
Przeczytaj też: Rozwiązanie spółki komandytowej bez przeprowadzania likwidacji sprawozdanie finansowe
Generalnie ustalenia co do innego sposobu zakończenia działania spółki komandytowej niż jej likwidacja czynią wspólnicy. Mogą oni umówić się na podział majątku w naturze (łac. in natura) poprzez odpowiedni podział składników majątkowych między wspólników bez konieczności spieniężenia majątku spółki.
Możliwe jest ponadto zadysponowanie majątkiem w ten sposób, że zostaje zbyte przedsiębiorstwo spółki czy jego zorganizowane części. Możliwe jest częściowe przeprowadzenie podziału in natura, a w pozostałym zakresie przeprowadzenie postępowania likwidacyjnego. Wspólnicy także mogą ustalić spłatę zobowiązań spółki poprzez nałożenie na nich odpowiednich spłat.
Wskazane byłoby zawarcie odrębnego porozumienia między wspólnikami – porozumienie powinno wskazywać na datę sporządzenia bilansu jako podstawę rozliczenia. Ta data wskazywać będzie niejako na koniec spółki. Ponadto porozumienie powinno precyzować, że majątek spółki przejmuje np. jeden ze wspólników lub przewidywać inne zadysponowanie majątkiem. Oczywiście należy mieć na uwadze zobowiązania oraz należności.
Ostatnia faktura w marcu. Planowane zakończenie bytu – 30 marca. Zatem do tego dnia należałoby uregulować zobowiązania spółki lub co najmniej zabezpieczyć ich zaspokojenie (np.: depozyt z prawem podjęcia przez wierzyciela spółki); ściągnąć należności lub dokonać ich podziału między wspólników. Majątek nie musi być spieniężany – można go podzielić według swego uznania.
Gdyby spółka nie miała zobowiązań ani majątku, wystarczające byłyby uchwała i porozumienie, a następnie zgłoszenie rozwiązania spółki do sądu rejestrowego oraz wyrejestrowanie jej z urzędu skarbowego, urzędu statystycznego, likwidacja rachunków bankowych itp. Jednomyślna uchwała wszystkich wspólników o rozwiązaniu spółki; może być podjęta dzisiaj i wskazywać dzień 30 marca jako dzień jej rozwiązania.
Obowiązujące przepisy nie wskazują wprost, czy dla takiej uchwały wymagana jest forma aktu notarialnego, czy też wystarczająca będzie zwykła forma pisemna. Jedynie w przypadku spółki, której umowa została zawarta przy wykorzystaniu wzorca umowy udostępnionego w systemie teleinformatycznym Ministerstwa Sprawiedliwości (czyli w tzw. trybie S24), przepisy przewidują, że uchwała o rozwiązaniu spółki może zostać podjęta przy wykorzystaniu wzorca uchwały udostępnionego w tym systemie.
Natomiast z przepisów Kodeksu cywilnego wynika, że rozwiązanie umowy musi zostać dokonane w takiej samej formie, w jakiej umowa ta została zawarta. Rozwiązania spółki nie można utożsamiać z rozwiązaniem umowy spółki. Pomimo uchwały wspólników o rozwiązaniu spółki, spółka jako byt prawny istnieje nadal, obowiązują także cały czas postanowienia jej umowy. Poprzez postanowienie sądu o wykreśleniu spółki z rejestru przedsiębiorców KRS rozwiązana zostaje umowa spółki. Zastępcze orzeczenie sądu jako forma czynności prawnej funkcjonuje powszechnie w systemie prawnym (np. postanowienie sądu o nabyciu spadku wystarczy, by przenieść własność nieruchomości, bez konieczności wizyty u notariusza).
Zobacz również: Uproszczona likwidacja spółki komandytowej
Rozwiązanie spółki bez przeprowadzenia likwidacji wymaga dokonania następujących czynności:
Podjęcie uchwały o rozwiązaniu spółki nie jest równoznaczne z ustaniem jej bytu prawnego. Ustanie bytu prawnego spółki następuje dopiero z chwilą wykreślenia spółki z rejestru. Po podjęciu uchwały o rozwiązaniu spółki nazwa spółki nie będzie musiała być uzupełniona o dodatek „w likwidacji”, ponieważ rozwiązujemy spółkę bez przeprowadzenia likwidacji.
Warto też zaznaczyć, że nie ma wyznaczonego, maksymalnego okresu czasu na wykreślenie spółki z KRS od momentu podjęcia uchwały o rozwiązaniu spółki bez przeprowadzenia likwidacji. Proces „zamykania” spółki może trwać dowolnie długo z zastrzeżeniem, że jeżeli wykreślenie spółki z KRS nie nastąpi do końca roku obrotowego, spółka powinna sporządzić sprawozdanie finansowe za mijający rok obrotowy.
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Adam Dąbrowski
Radca prawny.
Zapytaj prawnika