Zakres obowiązków i uprawnienia osoby współpracującej w firmie

Osoba współpracująca z osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność 

W polskim systemie prawnym definicję pojęcia „osoba współpracująca” zawiera ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych. Zgodnie z tym przepisem osobą taką jest małżonek pozostający z osobą prowadzącą działalność gospodarczą we wspólnym gospodarstwie domowym i współpracujący w prowadzeniu tej działalności. Jest to definicja tylko dla potrzeb ubezpieczeń społecznych i zdrowotnych.

Ustawa ta stanowi:

„Art. 8. 6. Za osobę prowadzącą pozarolniczą działalność uważa się:

1) osobę prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą na podstawie przepisów o działalności gospodarczej lub innych przepisów szczególnych;

2) twórcę i artystę;

3) osobę prowadzącą działalność w zakresie wolnego zawodu:

1. w rozumieniu przepisów o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne,
2. z której przychody są przychodami z działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych;

4) wspólnika jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością oraz wspólników spółki jawnej, komandytowej lub partnerskiej;

5) osobę prowadzącą publiczną lub niepubliczną szkołę, inną formę wychowania przedszkolnego, placówkę lub ich zespół, na podstawie przepisów o systemie oświaty.

11. Za osobę współpracującą z osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność oraz zleceniobiorcami, o której mowa w art. 6 ust. 1 pkt 4 i 5, uważa się małżonka, dzieci własne, dzieci drugiego małżonka i dzieci przysposobione, rodziców, macochę i ojczyma oraz osoby przysposabiające, jeżeli pozostają z nimi we wspólnym gospodarstwie domowym i współpracują przy prowadzeniu tej działalności lub wykonywaniu umowy agencyjnej lub umowy zlecenia; nie dotyczy to osób, z którymi została zawarta umowa o pracę w celu przygotowania zawodowego”.

Uprawnienia i obowiązki osoby współpracującej

Polskie przepisy nie regulują takich kwestii jak uprawnienia i obowiązki osoby współpracującej.

Małżonek jako osoba współpracująca nie jest:

• osobą prowadzącą działalność gospodarczą w rozumieniu art. 4 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej („przedsiębiorcą w rozumieniu ustawy jest osoba fizyczna, osoba prawna i jednostka organizacyjna niebędąca osobą prawną, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną – wykonująca we własnym imieniu działalność gospodarczą”),
• pracodawcą w rozumieniu art. 3 Kodeksu pracy („pracodawcą jest jednostka organizacyjna, choćby nie posiadała osobowości prawnej, a także osoba fizyczna, jeżeli zatrudniają one pracowników. Za pracodawcę będącego jednostką organizacyjną czynności w sprawach z zakresu prawa pracy dokonuje osoba lub organ zarządzający tą jednostką albo inna wyznaczona do tego osoba”).

Ustanowienie małżonka będącego osobą współpracującą jako swojego pełnomocnika

Przedsiębiorca może ustanowić małżonka będącego osoba współpracującą jako swego pełnomocnika. W CEIDG ujawnia się dane pełnomocnika upoważnionego do prowadzenia spraw przedsiębiorcy, wraz ze wskazaniem zakresu spraw, które obejmuje dane pełnomocnictwo, o ile przedsiębiorca udzielił pełnomocnictwa i zgłosił informację o jego udzieleniu we wniosku o wpis do CEIDG. Jeżeli przedsiębiorca nie zgłosił pełnomocnika, takich danych nie ujawnia się.

W takim przypadku zakres praw i obowiązków pełnomocnika zależy od tego co wchodzi w zakres pełnomocnictwa.

A zakres zależy od woli przedsiębiorcy oraz pełnomocnika.

Osoba współpracująca tylko z racji bycia taką osobą nie posiada żadnych szczególnych praw i obowiązków, a na pewno nie jest ani przedsiębiorcą ani pracodawcą dla pracowników zatrudnionych przez przedsiębiorcę.

Tym samym, co do zasady, nie jest upoważniona do reprezentowania przedsiębiorstwa. Uprawnienie takie przysługuje wyłącznie przedsiębiorcy, a więc osobie prowadzącej działalność gospodarczą.

Czy osoba współpracująca może wydawać polecenia pracownikom pod nieobecność pracodawcy?

Osoba współpracująca może dokonywać czynności prawnych w imieniu przedsiębiorstwa, dokonywać czynności faktycznych, zastępować przedsiębiorcę podczas jego nieobecności, zastępować go jako pracodawcą – jeżeli zostanie do tego odpowiednio umocowana.

Przedsiębiorca, chcąc, by osoba współpracująca (małżonek) wydawała polecenia pracownikom pod jego nieobecność, miała prawo do kontrolowania pracowników –powinien udzielić osobie współpracującej:

• pełnomocnictwa ogólnego ( do wszelkich działań w swoim imieniu w sprawach swojej działalności oraz prowadzonego przedsiębiorstwa) lub tylko do określonych czynności albo
• prokury.

Czym jest prokura?

Prokura jest pełnomocnictwem udzielonym przez przedsiębiorcę podlegającego obowiązkowi wpisu do rejestru przedsiębiorców, które obejmuje umocowanie do czynności sądowych i pozasądowych, jakie są związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa. Jednak do zbycia przedsiębiorstwa, do dokonania czynności prawnej, na której podstawie następuje oddanie go do czasowego korzystania, oraz do zbywania i obciążania nieruchomości jest wymagane pełnomocnictwo do poszczególnej czynności. Udzielenie i wygaśnięcie prokury przedsiębiorca powinien zgłosić do rejestru przedsiębiorców, a zgłoszenie o udzieleniu prokury powinno określać jej rodzaj, a w przypadku prokury łącznej także sposób jej wykonywania.

Źródła:

1. Ustawa z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej - Dz.U. 2004 nr 173 poz. 1807

Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej  ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.