Zakup budynku spółki przez wspólnika i otworzenie podobnej działalności

Zakup nieruchomości przez jednego wspólnika

Poniżej postaram się szczegółowo odpowiedzieć na zadane przez Pana pytania.

Czy wspólnik w spółce jawnej może samodzielnie (jako właściciel jednoosobowej firmy, prowadzonej osobno) bez informowania wspólnika (tejże spółki jawnej) kupić budynek, w którym działa ich spółka (dotychczas wynajmowany)?

Tak, oczywiście, że może. Wspólnik prowadzący działalność gospodarczą ma prawo ją prowadzić także samodzielnie, w tym może nabywać nieruchomości. Spółka jawna to odrębny podmiot prawa i wspólnik odrębny. Może on nabyć wynajmowaną przez spółkę nieruchomość. Często jest tak, że nieruchomość należy do jednego ze wspólników, który np. wynajmuje ją następnie spółce.

Obawiam się, że zyska w ten sposób pozycję dominującą (w spółce jawnej), a po zakupie obiektu wypowie umowę najmu, wyjdzie ze spółki i otworzy podobną o tym samym profilu samodzielnie – przejmując wszystkich klientów. Czy można temu jakoś zapobiec?

Wyjaśnię na początek, że zgodnie z treścią art. 56 Kodeksu spółek handlowych wspólnik obowiązany jest powstrzymać się od wszelkiej działalności sprzecznej z interesami spółki,a  ponadto wspólnik nie może, bez wyraźnej lub domniemanej zgody pozostałych wspólników, zajmować się interesami konkurencyjnymi, w szczególności uczestniczyć w spółce konkurencyjnej jako wspólnik spółki cywilnej, spółki jawnej, partner, komplementariusz lub członek organu spółki.

Zobacz też: Budowanie domów

Interesy konkurencyjne

O interesach konkurencyjnych można mówić w przypadku istnienia tzw. stosunku konkurencji pomiędzy wspólnikiem a samą spółką. Inaczej mówiąc, wspólnik musi być konkurentem spółki, w której jest wspólnikiem.

W orzecznictwie przyjmuje się że zajmowanie się interesami konkurencyjnymi może dotyczyć każdej formy prowadzenia działalności gospodarczej, tj. przez przedsiębiorcę jednoosobowego (tak no Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 20 sierpnia 2015 r., sygn. akt II CSK 505/14, zgodnie z którym „rozpoczęcie przez wspólnika istniejącej spółki jawnej samodzielnej działalności gospodarczej, której przedmiot pokrywa się z przedmiotem działalności spółki, stanowi naruszenie zakazu konkurencji, o którym mowa w art. 56 k.s.h.”

Tak więc jeżeli wspólnik będzie prowadził identyczną działalność w formie jednoosobowej co spółka, będzie można mówić o działalność konkurencyjnej.

Aczkolwiek niestety nie może Pan teraz temu zapobiec, mając na uwadze hipotetyczną działalność konkurencyjną wspólnika, on musi ją podjąć, aby mógł Pan to zwalczać. Jak wyjaśnił bowiem Sąd Apelacyjny w Szczecinie w wyroku z dnia 30 kwietnia 2013 r., sygn.akt I ACa 157/13, „między spółką a innym podmiotem gospodarczym, w którym uczestniczy wspólnik, musi istnieć tak zwany rzeczywisty stan konkurencji. Nie wystarczy możliwość konkurowania w przyszłości”.

Jeżeli wspólnik podejmie działalność konkurencyjną, będzie Pan miał w stosunku do niego roszczenie odszkodowawcze. W myśl art. 57 Kodeksu każdy wspólnik ma prawo żądać wydania spółce korzyści, jakie osiągnął wspólnik naruszający zakaz konkurencji, lub naprawienia wyrządzonej jej szkody. Niestety zapobiec czemuś, co hipotetycznie może nastąpić, ale się nie dzieje aktualnie, Pan nie może.

Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej  ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.