Warunki ogłoszenia upadłość małej firmy

Kwestie dotyczące możliwości ogłoszenia upadłości przez przedsiębiorców uregulowane zostały szczegółowo w ustawie – Prawo upadłościowe i naprawcze.

Prawo upadłościowe i naprawcze w art. 5 stanowi, iż przepisy ustawy stosuje się do przedsiębiorców w rozumieniu ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny, jeżeli ustawa ta nie stanowi inaczej. Zgodnie zaś z art. 431 Kodeksu cywilnego przedsiębiorcą jest osoba fizyczna, osoba prawna i jednostka organizacyjna, prowadząca we własnym imieniu działalność gospodarczą lub zawodową. W podanym przepisie chodzi więc również o osoby fizyczne, które mają pełną zdolność do czynności prawnych.

Upadłość ogłasza się wobec dłużnika, który stał się niewypłacalny. W rozumieniu prawa upadłościowego dłużnika uważa się za niewypłacalnego, jeżeli nie wykonuje swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych (utrata płynności). Wymagalność zobowiązania oznacza stan, w którym wierzyciel ma prawną możliwość żądania zaspokojenia przysługującej mu wierzytelności. Nie można mówić o niewykonywaniu wymagalnych zobowiązań, jeżeli dłużnik uzyskał odroczenie spłaty zobowiązań. Odroczenie spłaty zobowiązań polega na porozumieniu pomiędzy wierzycielem a dłużnikiem, na mocy którego wierzyciel zobowiązuje się nie dochodzić od dłużnika spełnienia świadczenia (pieniężnego) w pierwotnie ustalonych terminach, lecz w innych terminach.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie w wyroku z 29 stycznia 2008 r. (I SA/Lu 717/2007) wskazał, że: „Przez niewypłacalność rozumie się niewykonywanie przez dłużnika ciążących na nim wymagalnych zobowiązań, co stwarza podstawę ogłoszenia w stosunku do niego upadłości. Nieistotne jest, czy nie wykonuje on wszystkich zobowiązań, czy też tylko niektórych z nich. Nieistotny jest rozmiar niewykonywanych przez dłużnika zobowiązań, bowiem nawet niewykonywanie zobowiązań o niewielkiej wartości oznacza jego niewypłacalność. Niewypłacalność stanowiąca podstawę ogłoszenia upadłości następuje, gdy dłużnik nie wykonuje swoich wymagalnych zobowiązań, bez rozróżnienia na zobowiązania o charakterze cywilnoprawnym lub publicznoprawnym”.

Orzecznictwo sądowe przejawia tendencję do odwoływania się do stanu „trwałości” w niewykonywaniu zobowiązań przez dłużnika jako podstawy niewypłacalności. Sąd Najwyższy w wyroku z 19 stycznia 2011 r. w sprawie sygn. akt  V CSK 211/2010 wskazał, że „choć niewątpliwie ustawodawca w art. 11 ani w żadnym innym przepisie prawa upadłościowego i naprawczego, nie powtórzył regulacji zawartej w art. 2 pr.upadł. z 1934 r., to jednak zmieniona treść art. 11 ust. 1 pr.up.n. oraz jego cel i funkcja jednoznacznie wskazują, że nadal krótkotrwałe wstrzymanie płacenia długów wskutek przejściowych trudności nie jest podstawą ogłoszenia upadłości, gdyż o niewypłacalności w rozumieniu art. 11 ust. 1 pr.up.n. można mówić dopiero wtedy, gdy dłużnik z braku środków przez dłuższy czas nie wykonuje przeważającej części swoich zobowiązań. Wskazuje na to użycie określenia »nie wykonuje« swoich wymagalnych zobowiązań, oznaczające pewną ciągłość »niewykonywania« oraz użycie liczby mnogiej »zobowiązań«. Przede wszystkim jednak niewątpliwie celem ustawodawcy nie było ogłaszanie upadłości w sytuacji niespłacenia z jakichkolwiek przyczyn jednego długu (…)”.

Warunkiem wszczęcia postępowania upadłościowego jest istnienie po Pańskiej stronie możliwość pokrycia kosztów całego postępowania z Pańskiego majątku (art. 13).

Upadłość może przyjąć dwa warianty: upadłości likwidacyjnej lub upadłości układowej. Celem upadłości likwidacyjnej jest likwidacja majątku upadłego, czyli Pana i zaspokojenie wierzycieli z uzyskanych w ten sposób środków. Upadłość układowa ma zaś na celu zaspokojenie wierzycieli, a także zachowanie Pańskiego przedsiębiorstwa. O trybie, w jakim będzie prowadzone postępowanie, zadecyduje sąd.

Aby doszło do wszczęcia postępowania, konieczne jest złożenie przez Pana wniosku o ogłoszenie upadłości do sądu upadłościowego. Sądem właściwy jest sąd rejonowy – gospodarczy dla miejscowości, w której ma Pan siedzibę. Wniosek winien Pan złożyć w sądzie w terminie dwóch tygodni od dnia, w którym wystąpi podstawa do ogłoszenia upadłości, czyli od dnia: 1) gdy trwałe zaprzestanie Pan płacenia długów wymagalnych, lub 2) ujawnienia, że majątek nie wystarcza na zaspokojenie długów.

Wniosek o ogłoszenie upadłości powinien zawierać:

1. imię i nazwisko dłużnika, jego nazwę albo firmę, miejsce zamieszkania albo siedzibę, a gdy dłużnikiem jest spółka osobowa lub osoba prawna – reprezentantów spółki lub osoby prawnej i likwidatorów, jeżeli są ustanowieni, a ponadto w przypadku spółki imiona i nazwiska oraz miejsce zamieszkania wspólników odpowiadających za zobowiązania spółki bez ograniczenia;
2. oznaczenie miejsca, w którym znajduje się przedsiębiorstwo lub inny majątek dłużnika;
3. wskazanie okoliczności, które uzasadniają wniosek i ich uprawdopodobnienie;
4. informację, czy dłużnik jest uczestnikiem podlegającego prawu polskiemu lub prawu innego państwa członkowskiego systemu płatności lub systemu rozrachunku papierów wartościowych w rozumieniu ustawy z dnia 24 sierpnia 2001 r. o ostateczności rozrachunku w systemach płatności i systemach rozrachunku papierów wartościowych oraz zasadach nadzoru nad tymi systemami lub niebędącym uczestnikiem podmiotem prowadzącym system interoperacyjny w rozumieniu tej ustawy;
5. informację, czy dłużnik jest spółką publiczną w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych;
6. zaświadczenie albo oświadczenie o wpisie do rejestru zawierające oznaczenie jego firmy lub nazwy, formy prawnej, siedziby oraz numeru we właściwym rejestrze;
7. oświadczenie o wskazaniu osoby uprawnionej do jego reprezentowania.

Ponadto do wniosku należy dołączyć:

1. aktualny wykaz majątku z szacunkową wyceną jego składników;
2. bilans sporządzony dla celów tego postępowania, na dzień nie późniejszy niż trzydzieści dni przed dniem złożenia wniosku;
3. spis wierzycieli z podaniem ich adresów i wysokości wierzytelności każdego z nich oraz terminów zapłaty, a także listę zabezpieczeń dokonanych przez wierzycieli na jego majątku wraz z datami ich ustanowienia;
4. oświadczenie o spłatach wierzytelności lub innych długów dokonanych w terminie sześciu miesięcy przed dniem złożenia wniosku;
5. spis podmiotów zobowiązanych majątkowo wobec dłużnika wraz z adresami, z określeniem wierzytelności, daty ich powstania i terminów zapłaty;
6. wykaz tytułów egzekucyjnych oraz tytułów wykonawczych przeciwko dłużnikowi;
7. informację o postępowaniach dotyczących ustanowienia na majątku dłużnika hipotek, zastawów, zastawów rejestrowych i zastawów skarbowych oraz innych obciążeń podlegających wpisowi w księdze wieczystej lub w rejestrach, jak również o prowadzonych innych postępowaniach sądowych lub administracyjnych dotyczących majątku dłużnika;
8. informację o miejscu zamieszkania reprezentantów spółki lub osoby prawnej i likwidatorów, jeżeli są ustanowieni. Jeżeli wnosi się o ogłoszenie upadłości z możliwością zawarcia układu, powinno się dołączyć do wniosku: 1) propozycje układowe wraz z propozycjami finansowania wykonania układu; 2) rachunek przepływów pieniężnych za ostatnie dwanaście miesięcy, jeżeli obowiązany był do prowadzenia dokumentacji umożliwiającej sporządzenie takiego rachunku.

Jeżeli nie można dołączyć do wniosku któregokolwiek z dokumentów, to należy podać przyczyny jego niedołączenia oraz to uprawdopodobnić.

Wniosek podlega opłacie w wysokości 1000 zł.

Jeśli masz podobny problem prawny, zadaj pytanie naszemu prawnikowi (przygotowujemy też pisma) w formularzu poniżej  ▼▼▼