Działalność gospodarcza na urlopie macierzyńskim

Prowadzenie działalności gospodarczej w trakcie pobierania zasiłku macierzyńskiego

Nie ma przeszkód, żeby podjąć działalność gospodarczą, przebywając na urlopie macierzyńskim. Prowadzenie działalności gospodarczej w trakcie pobierania zasiłku macierzyńskiego nie wstrzymuje wypłaty tego świadczenia.

Niemniej o prowadzeniu działalności gospodarczej na macierzyńskim należy obowiązkowo powiadomić pracodawcę. Okres wypłacania zasiłku macierzyńskiego jest bowiem okresem składkowym. Składki z tytułu przebywania na zasiłku macierzyńskim są jednak opłacane przez Skarb Państwa (a nie przez pracodawcę), ale pod warunkiem, że pracownica nie ma innego tytułu do ubezpieczenia. W Pani przypadku będzie właśnie dodatkowy tytuł do ubezpieczeń społecznych – działalność gospodarcza, który wyprzedza obowiązek Skarbu Państwa (art. 6 ust. 1 pkt 5 w związku z art. 9 ust. 6 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych).

Powyższe potwierdza Sąd Najwyższy w swym orzecznictwie. Przykładowo, zgodnie z wyrokiem SN z dnia 23.11.2006 r., sygn. akt I UK 157/2006, „osoby, które w okresie pobierania zasiłku macierzyńskiego lub urlopu wychowawczego pozostają w stosunku pracy i równocześnie prowadzą pozarolniczą działalność, podlegają ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowemu z tytułu prowadzenia tej działalności”.

Zobacz też: Czy będąc na zwolnieniu lekarskim można prowadzić działalność gospodarczą

Składki na ubezpieczenie emerytalne, rentowe, wypadkowe oraz na ubezpieczenie zdrowotne

Z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej należy więc w czasie pobierania zasiłku macierzyńskiego obowiązkowo opłacać składki na ubezpieczenie emerytalne, rentowe, wypadkowe oraz składkę na ubezpieczenie zdrowotne. Ubezpieczenie chorobowe jest w takim wypadku dobrowolne.

Początkujący przedsiębiorca może opłacać składki na ubezpieczenia społeczne od zadeklarowanej kwoty, nie niższej jednak niż 30 proc. minimalnego wynagrodzenia, tylko przez pierwsze 24 miesiące kalendarzowe. Okres ten liczy się od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności gospodarczej. Ustawa z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn. Dz. U. z 2009 r. Nr 205, poz. 1585 z późn. zm.) stanowi o „miesiącach kalendarzowych”. Dlatego ZUS przyjmuje, że jeśli przedsiębiorca rozpocznie działalność gospodarczą w trakcie miesiąca, to okres, w którym przysługuje mu prawo do małego ZUS, liczy się od początku następnego miesiąca kalendarzowego.

Zgodnie z art. 181 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (tekst jedn. Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm.) w razie urodzenia dziecka wymagającego opieki szpitalnej pracownica, która wykorzystała po porodzie 8 tygodni urlopu macierzyńskiego, pozostałą część tego urlopu może wykorzystać w terminie późniejszym, po wyjściu dziecka ze szpitala.

Wyjątek od zasady nieprzerwanego korzystania z urlopu macierzyńskiego

Przepis art. 181 K.p. wprowadza wyjątek od zasady nieprzerwanego korzystania z urlopu macierzyńskiego. Przerwa w korzystaniu z urlopu macierzyńskiego może mieć miejsce, jeżeli dziecko wymaga hospitalizacji. Konieczność zapewnienia dziecku opieki szpitalnej może się pojawić zarówno bezpośrednio po porodzie, jak i w późniejszym czasie. Urlop przerywa się na wniosek pracownicy, ale nie wcześniej niż po wykorzystaniu przez nią 8 tygodni urlopu (przerwa połogowa przeznaczona na regenerację sił po porodzie). Przy składaniu wniosku pracownica powinna powyższe okoliczności udokumentować stosownymi zaświadczeniami. Pracodawca ma obowiązek umożliwić pracownicy przystąpienie do pracy, jak i udzielić ponownie urlopu w terminie przez nią wskazanym w związku z zakończeniem hospitalizacji dziecka. Przepis nie określa terminu uprzedzenia o powrocie do pracy – dopuszczenie do pracy następuje więc niezwłocznie.

Jest to jedyny przypadek przerwania urlopu macierzyńskiego przez zwolnienie lekarskie. Jeśli otrzyma Pani zwolnienie lekarskie na siebie, nie przedłuży ono urlopu macierzyńskiego.

Dobrowolne zgłoszenie się do ubezpieczenia chorobowego

Odnosząc się do stanu faktycznego opisanego przez Panią, wyjaśniam, iż niestety nie może Pani dobrowolnie zgłosić się do ubezpieczenia chorobowego z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej, takiego zgłoszenia ZUS nie przyjmie.

ZUS odmówi, powołując się na fakt, iż Pani w chwili obecnej podlega obowiązkowym ubezpieczeniom ze stosunku pracy, w tym obowiązkowemu ubezpieczeniu chorobowemu.

Z tytułu prowadzonej równocześnie działalności gospodarczej opłaca Pani obowiązkowo ubezpieczenie zdrowotne.

Dla Pani z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej ubezpieczenia społeczne (emerytalne, rentowe i wypadkowe) są dobrowolne.

Natomiast dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu na swój wniosek podlegają wyłącznie osoby objęte obowiązkowym ubezpieczeniem emerytalnym i rentowym – art. 11 ust. 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.

Reasumując, ZUS odmówi przyjęcia zgłoszenia do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej.

Prawo do zasiłku chorobowego

Brak ubezpieczenia chorobowego nie daje Pani uprawnień z ustawy zasiłkowej z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej, czyli prawa do zasiłku chorobowego.

Jeśli więc po zakończeniu stosunku pracy będzie Pani na zwolnieniu lekarskim, to z tytułu prowadzenia własnej działalności nie otrzyma Pani jeszcze żadnych świadczeń, gdyż nie opłaciła Pani jeszcze żadnych składek uprawniających do tego.

Gdyby Pani w dniu zakończenia stosunku pracy nie prowadziła jednak żadnej działalności własnej to zgodnie z przepisami ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. z 2005 r. Nr 31, poz. 267 z późn. zm.) po ustaniu ubezpieczenia zasiłek chorobowy można otrzymać w następujących sytuacjach:

1) niezdolność do pracy powstała jeszcze podczas zatrudnienia i trwa nieprzerwanie po jego ustaniu,

2) nie później niż w ciągu 14 dni od ustania tytułu ubezpieczenia i trwa przynajmniej 30 dni,

3) nie później niż w ciągu 3 miesięcy w razie choroby zakaźnej, której okres wylęgania jest dłuższy niż 14 dni, lub innej choroby, której objawy ujawniają się w okresie dłuższym niż 14 dni.

W takim przypadku obowiązek wypłaty zasiłku chorobowego przechodzi na Zakład Ubezpieczeń Społecznych.

Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej  ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.