Dwie spółki z o.o. zamiast jednoosobowej działalności - zmiana formy prowadzenia działalności

Zmiana formy prowadzenia działalności

W przypadku przedsiębiorcy prowadzącego działalność gospodarczą zmiana formy prowadzenia tej działalności może nastąpić w kilku przypadkach:

• sprzedaż majątku zgromadzonego w jednoosobowej działalności na rzecz spółki osobowej lub kapitałowej,
• wniesienie jednoosobowej działalności gospodarczej aportem do spółki osobowej lub kapitałowej,
• przekształcenie jednoosobowej działalności gospodarczej w jednoosobową spółkę kapitałową.

Trzeba rozważyć, który z tych sposobów będzie dla Pana korzystny. Przy czym mam tu na myśli sytuację, gdy tylko jedna ze spółek będzie nawiązywać do starej działalności w jakikolwiek sposób (chociażby przez korzystanie z dawnego majątku przedsiębiorcy). Druga może być całkowicie niezwiązana z tą działalnością i wówczas, jako że ma własną osobowość prawną, jest traktowana jako podmiot zupełnie odrębny od swojego jedynego wspólnika.

Sprzedaż majątku jednoosobowej działalności na rzecz spółki kapitałowej

W przypadku sprzedaży majątku zgromadzonego w jednoosobowej działalności na rzecz spółki kapitałowej mamy dość prostą sytuację dla likwidacji starej działalności. Sprzedaż firmy jako przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części pozostaje poza zakresem VAT. Zgodnie z art. 6 pkt 1 ustawy o VAT – do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części nie stosuje się przepisów tej ustawy. Aby transakcja sprzedaży nie była objęta VAT, firma prowadzona dotychczas przez osobę fizyczną musi spełniać kryteria uznania jej za przedsiębiorstwo w rozumieniu prawa cywilnego. W przeciwnym razie transakcja może zostać uznana za podlegającą opodatkowaniu VAT. Zgodnie z art. 55(1) Kodeksu cywilnego:

Przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej. Obejmuje ono w szczególności:

1) oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa);

2) własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów, oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości;

3) prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych;

4) wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne;

5) koncesje, licencje i zezwolenia;

6) patenty i inne prawa własności przemysłowej;

7) majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne;

8) tajemnice przedsiębiorstwa;

9) księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.

W takiej sytuacji należy założyć spółkę z o.o., w której będzie Pan jedynym wspólnikiem, spółka musi uzyskać osobowość prawną, a następnie dokonać transakcji między wspólnikiem a spółką, przy zachowaniu oczywiście zasad reprezentacji w tej sytuacji i właściwej dla przeniesienia własności przedsiębiorstwa.

Sprzedaż przedsiębiorstwa do istniejącej spółki – VAT, PCC

Sprzedaż przedsiębiorstwa do istniejącej spółki handlowej po stronie dotychczas jednoosobowego przedsiębiorcy nie powoduje obowiązku sporządzenia spisu z natury i wykazania podatku należnego od tzw. remanentu likwidacyjnego, gdyż w zw. z art. 14 ust. 5 ustawy o VAT na moment zaprzestania wykonywania czynności podlegających VAT nie będzie on posiadał żadnych towarów, które byłby zobowiązany ująć w remanencie likwidacyjnym. Ponadto nie powoduje obowiązku korygowania podatku odliczonego przy nabyciu poszczególnych składników majątku wchodzących w skład sprzedanego przedsiębiorstwa. Jeśli ze sprzedażą przedsiębiorstwa do nowej spółki będzie wiązało się zakończenie dotychczasowej działalności, będzie to wymagało złożenia na formularzu VAT-Z zgłoszenia o zaprzestaniu wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu VAT i oczywiście wykreślenia działalności z ewidencji.

Po stronie nowo założonej spółki nabycie przedsiębiorstwa od osoby fizycznej spowoduje obowiązek korekty podatku naliczonego, o której mowa w art. 91 ust. 9 ustawy o VAT, w zakresie, w jakim byłaby ona dokonywana przez zbywcę przedsiębiorstwa; jeśli na zbywcy nie ciążył obowiązek ww. korekty podatku naliczonego, tym samym obowiązek w tym zakresie nie powstanie w odniesieniu do nabywcy przedsiębiorstwa. Ponadto spółka musi kontynuować działalność gospodarczą zbywcy w takim samym zakresie jak przed zbyciem.

Przy tej formie w grę wchodzić będzie podatek od czynności cywilnoprawnych, tj. podatek od sprzedaży.

Wniesienie aportu (jednoosobowej działalności gospodarczej) do nowej spółki

Jeśli chodzi o wniesienie aportu do nowej spółki, to sytuacji jest podobna. Dla celów VAT wniesienie majątku jednoosobowego przedsiębiorcy do spółki (aport niepieniężny) jest traktowane jak odpłatna dostawa towarów, jeśli wnoszący aport działa w charakterze podatnika VAT. Zapłatą za aport jest nominalna wartość otrzymanych udziałów. Jeżeli przedmiotem aportu jest przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część, to na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy o VAT czynność wniesienia aportu nie podlega VAT. Skutki wniesienia aportu są takie same jak w przypadku sprzedaży przedsiębiorstwa.

Wniesienie aportu w postaci przedsiębiorstwa osoby fizycznej nie skutkuje sukcesją praw i obowiązków w przypadku aportu do spółki kapitałowej posiadającej osobowość prawną.

Przekształcenie jednoosobowej działalności w spółkę z o.o.

Jeśli chodzi o przekształcenie jednoosobowej działalności w spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością, to nowo powstała spółka kapitałowa musi uzyskać swój własny NIP. Ponadto powinna również złożyć zgłoszenie rejestracyjne do celów VAT na formularzu VAT-R. Przekształcenie wymaga szeregu czynności z udziałem notariusza, a także biegłego rewidenta. To proces dość skomplikowany, a skutek takiego przekształcenia nie musi być zadowalający, bowiem przekształcany przedsiębiorca odpowiada solidarnie ze spółką przekształconą za zobowiązania przedsiębiorcy przekształcanego związane z prowadzoną działalnością gospodarczą powstałe przed dniem przekształcenia, przez okres trzech lat, licząc od dnia przekształcenia. Nie zawsze zatem można w ten sposób osiągnąć swój cel.

Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej  ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.